Hisseli tarlada şahsi tapu çıkartılabilir mi?

Rahmetli babamızdan kalma 34 dönüm (34 bin metrekare) hisseli bir tarlamız var. Bunun 14 dönümünün tapusu bana ait. Geri kalan 20 dönüm 4 kardeşe 5’er dönüm olarak hisse paylı. Ben 14 dönüm için kendime ait şahsi tapu çıkartabilir miyim? Yolu yordamı nedir? Ü.M.D

Ortak mülkiyette ortaklık payları metrekare olarak belirlenmez, hisselerin yüzde olarak paylaştırılması yapılır. Her ortağın kesirli olarak payları belirlenmiştir. Ancak bunun dışında bir hesaplama yaparak hissenin kaç metrekareye tekabül ettiği düşünüldüğünde, evet bir metrekare hesabı çıkar ama hukuken yapılan hesaplama yüzde üzerinden payların belirlenmesidir. Örneğin 1.000 metrekarelik bir arazi, yarı yarıya iki kişinin malı ise bunlara 500’er metrekare denilmez, 1/2, 1/2 hissedar denilir. Paylar eşit olmayabilir.

Biri dörtte bir hisseye sahip ise biri 250 metrekareye diğeri 750 metrekareye sahip denilmez, 1/4, 3/4 hissedarlar denilir. İşte okuyucumun ortaklığı da böyledir. Böyle bir ortaklıkta bir ortak kendi kendine, ‘ben bu arazinin belli hissesine sahibim, bu hissem arazinin güney ucudur, ben buraya tek başıma inşaat yapacağım’ diyemez. Zira ortaklıkta ortakların yerleri belirlenmemiştir. Herkes her yere ortaktır. Peki okuyucum kendi bölümü için tapu çıkarabilir mi? Bunun bir yolu vardır, o da ortaklığın giderilmesi. Yani arazi tüm ortakların birlikte karar vermesi ile kendi hisseleri oranında parsellere bölünebiliyorsa, tapu ve kadastro müdürlüğüne müracaat ile ortak malı parsellere ayırtabilir ve sonrasında da tek başına sahip olduğu parsele mevzuatın izin verdiği inşaatı yapar.

Ancak bu iş her zaman bu kadar kolay olmaz. Tüm ortaklar bu konuda anlaşamıyorsa konu mahkemeye yansır ve ortaklığın giderilmesi talepli dava açılması gerekir. Şayet parsellere bölünmeye müsaitse mahkemece parsellere ayrılır ama parsellere ayırmada minumum parsel alımı sağlanamıyorsa ortaklığın giderilmesine karar verilemediği gibi zirai alanlarda da bu alanların kullanılamayacak seviyede küçülmesine sebep olmamak için bölünmesine karar verilmez. Ancak mahkemeye yansıyan hallerde parsellere ayrılamayan durumlarda arazinin satışına karar verilir ve satış bedeli ortaklar arasında paylaştırılır.