İyi hal indirimi niye var?

Günümüzde hukuki olaylar nedeni ile toplumuzu ilgilendiren bir husus var, suç işleyenlerin cezasında takdiri indirim yapılması, yani iyi hal indirimi. Vatandaş gazetede veya televizyonda haberleri izliyor, “ailesinden birini öldürmüş A.’ya müebbet hapis cezası verildi ama iyi hal indirimi nedeni ile yirmibeş yıl hapis cezasına çevrildi” ve vatandaş soruyor: “Ya mesela eşini 18 yerinden bıçaklayıp öldürmüş, bunun iyi hali ne?” Veya A. bir küçüğe cinsel istismarda bulunmuş, verilen hapis iyi hali nedeni ile altıda bir indirilmiş, “Ya küçüğe cinsel saldırıda bulunan kişinin iyi hali ne olabilir?”

Evet vatandaş bunu sormakta çok ama çok haklı. Ben zaman zaman bunun toplum üzerinde olumsuz etki yaptığını yazdım. Ancak bugün toplumun önüne gelen ve toplumu sarsan olaylar nedeni ile iyi hal indirimi yapıldığı için olay gözler önünde. Bu konuda yasadaki ifade şu: “....Takdiri indirim nedeni olarak failin geçmişi, sosyal ilişkileri, fiilden sonraki ve yargılama sürecindeki davranışları, cezanın filin geleceği üzerindeki olası etkileri gibi hususlar göz önünde bulundurulabilir. Takdiri indirim nedenleri kararda gösterilir.” Yani en yaygın tarifi ile en akla gelmez suçu işlemiş biri yargılama sırasında boynuna kravatını takip, başını şöyle aşağı doğru eğip, mahmur gözlerle bakıp, “Valla hakim bey çok pişmanım” dedi mi al sana iyi hal indirimi. Mesela iyi hal indirimi uygulanmayıp da bunun nedeni açıklanmayan haller bozma nedeni olabiliyor. Üstelik bu çok kolay, biraz sakin görün, biraz üzgün rolü yap, istemeden oldu, bir daha yapmam de, al sana indirim. 

Doğrusu benim benimsemediğim bir husustur ve dediğim gibi geçmişte çok bahsetmişimdir ama bugün toplumun önüne gelen bir husustur ve toplumu rahatsız etmektedir. Birini öldürmüş birinin iyi hali ne olabilir? Bir kimseyi, bu çocuk da olabilir yetişkin de olabilir, cinsel yönden taciz etmiş birinin iyi hali ne olabilir? Bir uyuşturucu satıcısının iyi hali ne olabilir? Zaman zaman hatırlatmak istediğim bir hususu bir kere daha tekrar edeyim. Suç işleyen birine ceza vermek, işlediği suçun cezasını çektirmek kadar, toplumu bu tür kişilerden koruma amacı da gütmektedir. Bir küçüğü taciz eden biri, bunu ikinci defa yapmayacak mı? Üçüncü veya dördüncü defa da yapmayacak mı? Peki biz bunu yine topluma salarsak toplumu ve mesela küçüklerimizi korumada yanlış yapmış olmaz mıyız? İşte anlatmak istediğim bu, bu yanlışı yapmayalım, şu iyi hal indirimi hususunu toplumu koruma altına alma niyeti ile yeni bir şekle sokalım.