Giriş
Oturduğumuz evi, evliyken 10 yıl önce kredi ile aldık. 5 yıl ödemesi bitti geriye ise 5 yılı kaldı. Eşimin düşüncesine göre anlıyorum ki o borç bitince boşanma davası açacak ve evin değerinin yarısını almak isteyecek. Evi alırken (alış değeri 280 bin lira), eşimin hiçbir katkısı bulunmayan evlenmeden önce aldığım evimi satıp (140 bin lira), aile tarafından gelen mirası (50 bin lira) üstüne koyup (bu evin alış bedelinin yüzde 70 eder), bankadan da 100 bin lira kredi çekip öyle satın aldım. Mahkeme kararı ile bu ev boşanma davası için satılırsa, mahkeme evlenmeden önce edindiğim bu kişisel kazanımları göz önünde bulundurur mu? l O.D.
***
Okuyucumun sorusu anlattığı şekli ile öyle ender rastlanır ihtilaflardan biri gibi görünüyor ise de tam eksine çok karşılaşılan bir problem. Bu problem de Medeni Kanun’a 2002 yılından itibaren giren edinilmiş mallara katılma rejiminin sonucu. İşler mahkemeye düştüğünde incelenmesi, belgelenmesi, hesaplanması oldukça zor bir durum olarak karşımıza çıkıyor.
İşin özeti şu; boşanmalarda, eşlerden birinin vefatında veya bir başka mal rejimine geçişte eşler edindikleri mallar üzerinde hesaplaşmaya girer. Bu hesaplaşmada, evlilik birliği içindeyken edinilen malların listesi çıkarılır. Eşlerden parasal değeri daha yüksek mal edinmiş eşin varlığından, daha az mal edinmiş eşin varlık değeri çıkarılır. Fark ikiye bölünür ve çıkan rakam fazla mal edinen eş tarafından, az mal edinen eşe para olarak ödenir. Bakın anlatımı bile karışık. Meselenin tatbiki de bu kadar zordur.
***
Okuyucumun olayında iki özellik var. Birincisi; edinilmiş mallar kapsamına girmeyen malların tarifi. Kısaca evlilik dışı edinilen mallar, miras, manevi tazminat alacakları ve kişisel mallar yerine geçen değerler. Bu sayılanlar eşler arasında paylaşmada hesaba katılmaz.
İkincisi; okuyucumun satın aldığı evin özelliği. Evlilikten önce satın aldığı bir evi satıp üzerine kendisine miras olan bir malın satışından elde ettiği değeri katıp, banka kredisini de ekleyip evi satın almış. İşte boşanma halinde yapılacak hesaplamada evlilikten önce satın aldığı evin parası ile miras olarak kalan değer hesaba katılmayacak. Çünkü bu değerler kişisel mallar yerine geçen değerlerdir.
