Giriş
İşyerini kiraya verirken, kirayı garantiye almak için kiracıdan depozitodan başka neler isteyebiliriz? Senet, tahliye taahhütnamesi vs. ● M.E.
Okuyucum konuyu incelemiş sorusunu ondan sonra sormuş. Depozito, kiranın ödenmemesi veya kiralananda tahribat olursa onarımın yapılması için bir teminattır. Yaygınlaşmış bir uygulamadır ve sözleşmeye de teminatın ne için alındığı yazılır. Ancak teminat için bazı hatırlatmalar yapmalıyım. Yeni yasamıza göre; kira için alınacak teminatın bir banka hesabına yatırılması gerekiyor. Ancak tatbikatta eski alışkanlıkla teminatın hâlâ elden alındığına tanık oluyoruz. Elden ödenen teminatlarda taraflar arasında bazı problemler yaşanabilir. Örneğin teminatı veren kiracı ara dönemde kira ödemesini aksattığında bunun teminatla karşılanmasını talep etmektedir. Bu nedenle de sözleşmeye teminatın kira bedellerine mahsup edilmeyeceği hükmü koyulmaktadır. Bir başka talep de verilen teminatın iadesi gerektiği hallerde buna faiz eklenmesi gerektiği iddiasıdır. Kiracı, kiralayanın elinde bulunan paranın bir faizi olduğu iddiasında olup faiz talebinde bulunabilmektedir. Yine sözleşmeye büyük çoğunlukla faiz talebi olmayacağı maddesi eklenmektedir.
★ ★ ★ ★ ★
Nakdi teminat dışında teminat senedi alınması mümkündür. Bunun için de alınacak bononun üzerine el alışkanlığı ile ‘malen’ kelimesi yazılmamalıdır. Zira bu ibare, bir alışverişin yapıldığı izlenimini verir ki takip yapıldığında itiraz nedeni olabilir. Ayrıca alınacak bononun kambiyo senedi vasfını kaybetmemesi için üç yıllık süre içinde kullanılması gerekmektedir. Geleyim tahliye taahhütnamesine. Tahliye taahhütnamesi, kiracının belli bir tarihte kiralananı tahliye edeceğine dair verdiği yazılı beyandır. Ancak bilinmesi gereken önemli noktaları vardır. Birincisi, tahliye taahhüdü kira sözleşmesi ile aynı tarihi taşıyamaz, taşırsa geçersizdir. Kira sözleşmesinden ve kiralananın kiracıya tesliminden sonraki bir tarihi taşımalıdır, tahliye taahhüdünün yapıldığı tarihten sonraki bir ay içinde hukuki işleme konu yapılmalıdır. Bir ay geçtikten sonra hiçbir hükmü kalmamaktadır. Bu sayılanlardan ayrı kira açısından bir teminat da kefildir, kefil müteselsil kefil olmalıdır.
