Ortaklığın giderilmesi

Dedemden anneme, iki dayımdan hayatta olan birine ve ölen ikinci dayımın iki çocuğuna miras kalan bir ev var. Bu yeri dayım kullanıyor. Diğer ortaklar yani annem ve ölen dayımın çocukları ortaklığın giderilmesi davası açabilir mi? M.Y.

Bir gayrimenkulün ortak mülkiyete konu olması durumunda her zaman ortaklığın giderilmesi davası açılabilir. Bunun için bir zaman söz konusu değildir. Bu davayı açmak için birden fazla ortağın talebi de aranmaz. Bir ortak tek başına bu davayı açabilir. Ancak günümüzde gözden kaçırılmaması gereken önemli husus öncelikle arabulucuya başvuru mecburiyetidir. Ben bu noktayı yadırgamış durumdayım. Zira, bir gayrimenkulde çok ortak bulunuyor olabilir. 50, 60 hatta 100 ortaklı gayrimenkuller bulunabilir. Bir arabulucu ise üç hafta içinde en çok da bir hafta uzatma ile dört hafta içinde sonuca varmalı. Peki bu kadar insanı arabulucu nerede toplar, nasıl bir görüş birliği sağlamaya çalışır, halen içinden çıkmış değilim. Ama bu husus da dava şartıdır.

Dava açacak olan kişi, genel anlamda o gayrimenkulün ortaklar arasında paylaşımını, paylaşım mümkün olmaması halinde ise satılarak bedelin paylaşımını talep eder. Okuyucumun verdiği ortaklar listesinde annesinin tek başına bu davayı açma imkanı vardır. Bir de benim dikkatimi çeken husustan söz edeyim. ‘Ortaklığın giderilmesi, gayrimenkulün paylaşılması talebi ile olur’ dedim. Bizim yasamızdaki cümle şöyle: “Paydaşlardan her biri bir malın paylaşılmasını isteyebilir. Paylaşma malın aynen bölüştürülmesi veya pazarlık ya da arttırmayla satılarak bedelinin bölüştürülmesi biçiminde gerçekleştirilir. Paylaşma biçiminde uyuşma sağlanamazsa paydaşlardan birinin istemi üzerine hakim malın aynen bölünerek paylaştırılmasına… karar verir. Bölme istemi durum ve koşullara uygun görülmezse ve özellikle paylı malın önemli bir değer kaybına uğramadan bölünmesine olanak yoksa açık arttırmayla satışa hükmolunur.”

Yani bu davada talep öncelikle fiili bölüşme olmalı. Bu mümkün görülmezse satış sureti ile ortaklık giderilmelidir. Ancak tatbikatta doğrudan doğruya satış talep edilmekte ve bu halde dava görülmektedir ki, yukarı aldığım yasa hükmüne göre talep öncelikle bölüşme olmalıdır. Şahsi görüşüm, direkt satış talebi dava konusu yapılmamalıdır.