Siz güçlüsünüz

Üç kardeş bir arsaya ortağız. Bir müteahhit buraya inşaat yapmak istedi. İki kardeşim kat karşılığı anlaştı. Ben ise hisseme karşılık para istedim. Yani hissemi müteahhide satacağım. Ancak bana peşin ödemesi gereken parayı kısmen ödedi, gerisini ödemedi. Bir de bakiye var ki bunu da kat irtifakı alındıktan sonra ödeyecekti ama ortada kat irtifakı da yok, olacak gibi değil. Bu halde hakkımı nasıl arayacağım? V.S.

Kat karşılığı inşaat sözleşmeleri karma sözleşmelerdendir. Bu sözleşmede bir tarafta müteahhidin yaptığı inşaat taahhüdü yani istisna akdi vardır, diğer tarafta arsa sahibinin taahhüdü yani gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi vardır. Bu sözleşmenin içinde gayrimenkul satış vaadi olduğu için de sözleşme şekle tabidir. Noterde düzenleme şeklinde yapılmalıdır, bu geçerlilik şartıdır. Bahsettiğiniz sözleşme noterde yapılmamış. O halde geçersiz. Yani siz geçersiz bir sözleşme ile bir miktar para almışsınız.

[[HAFTAYA]]

Ancak sözleşme geçersiz olsa bile müteahhit hem para ödememiş hem de inşaatı yapmamış. O halde siz arsayı müteahhide devretme borcu altında değilsiniz. Bu halde siz daha güçlüsünüz. Hissenizi devretmeniz için anlaştığınız bedellerin ödenmesi talebinde bulunun. Ödenmediği müddetçe de hissenizi devretmeyin. Zira bir kimse karşı taraftan edimini yerine getirmesini isteyebilmesi için önce kendi edimini yerine getirmesi gerekir. Bu kuraldır. Dolayısı ile kendi borcunu yerine getirmeyen müteahhit sizden borcunuzu yerine getirmenizi isteyemez. O halde size paranızı verecek ki sizden hisse devrini talep edebilsin. Üstelik hisse devrini mahkeme kanalı ile de isteyemeyecek, çünkü sözleşmeniz geçersiz. Yani neticede siz güçlüsünüz. Müteahhit sözünü yerine getirsin sonra talepte bulunsun. Hatta buna bağlı olarak da aynı müteahhitle işe devam etme kararında iseniz sözleşmenizi geçerli biçimde noterde yapmanızı da tavsiye ederim.

Tek yol ödemek

Babam bankadan kredi kulandı, kredi miktarı 150 bin lira. Bir kısmını ödedi gerisini ödeyemedi, icralık oldu. Babam emekli, malvarlığı yok, annemin bir dükkanı var. Babam yaşlı, dükkana haciz gelir mi? Bu durumda ne yapabiliriz? S.T.

Önce durumu inceleyelim, ne yapacağımıza sonra karar verelim. Bir kimse kendi adına borçlanırsa bu borç ondan tahsil edilir. Birinin borcu için bir başkasının malı alınmaz, satılmaz. Borç babanızın, o halde annenizin dükkanı haczedilmez. Ancak burada atladığınız bir husus var gibi geliyor bana. Babanız kredi kullanmış, kredi az para değil 150 bin lira. Peki bu parayı veren banka teminatsız mı verdi? Hiç kefil, ipotek vs. istemedi mi? Buna ihtimal veremiyorum. Kendini teminat altına almadan böyle bir kredi verilmez. Dolayısı ile acaba anneniz, kredi alınırken babanıza kefil oldu mu? Şayet kefil oldu ise işte o zaman babanızın borcu annenizden de alınabilir ve bu yolla iş dükkana kadar varabilir. Bazen de borçlu adına bir başkası gayrimenkulünü teminat gösterir yani ipotek eder. Acaba anneniz bu dükkanı ipotek etti mi? İşte önce şu teminat işine bir bakın bakalım kredinin teminatı neymiş. Şayet annenizle ilgisi yoksa o halde dükkanla da ilgisi yok. Şimdi geleyim ne yapacağınıza. Bunun yanıtı kısa: Ne yapıp edip bu borcu ödeyeceksiniz. Bir kredi aldıysanız bunun başka yanıtı yok, bu para ödenecek. Üstelik rakam veremem ama yüklüce de bir faiz işliyor, bunu da unutmayın.