Giriş
Müşteki-şüpheli olduğum bir davanın son duruşmasının bitiminde mübaşir tarafları salondan çıkarttı ve duruşma tutanağının tek nüshasını karşı tarafın avukatına verdi. Ben bana niye verilmediğini sorduğumda “Sadece avukatlar” dedi. Sonra tekrar adliyeye gidip tutanağın fotokopisini aldım. Bu normal midir? Mahkeme karşısında eşit muamele için mutlaka avukat tutmak zorunda mıyım? ● E.T.
★ ★ ★ ★ ★
Doğrusu karar yazılırken tarafların dışarı çıkarılması usulden değil. Hakim ya ara kararı yazdırır veya nihai kararı verecekse üç kişilik mahkemelerde müzakere için tarafları dışarı alır. Yoksa verilecek kararın gizliliği için değil. Verilecek karar ara karar da olsa nihai karar da olsa bunun gizli tarafı yoktur.
Yani işin başında tarafların dışarı çıkarılmasında usuli bir işlem yok, doğru olmayan bir husus var. Peki ne olabilir? Hakim müzakere etmek istiyorsa tarafları dışarı alabilir ama kararı yazdırırken tekrar içeri alır ve kararı yazdırabilir. Bunu yapmamış.
Peki avukatı olmayan kişinin karardan haberi olmayacak mı? Olacak tabii. Hiç kimsenin avukat tutma mecburiyeti yoktur. Herkes kendini savunur, adliyede işini takip eder. Zaman zaman “Bir meslektaşımın yardımını alın” diyorum ama bu, olayın karmaşık olduğu hallerde bir yanlışlık yapılmasın, olay zararla sonuçlanmasın diye bir tavsiyedir, bir mecburiyet değildir. Ceza davalarında da böyledir.
★ ★ ★ ★ ★
Geleyim tutanağa. Duruşmada tutanak tutulur ve taraflara verilir. Ender olarak tutanak kağıt sıkıntısı olan hallerde sadece avukata verildiği olmuştur ama bu istisnadır. Elbette duruşmalarda vatandaşı avukattan ayırmak bir sistem değildir. Neticede vatandaş taraftır, taraflar da mahkeme karşısında eşit haklara sahiptir.
İşin daha kötü yanı var ki okuyucum bunun farkında değil. Ceza mahkemelerinde taraf duruşmaya katıldıysa üst mahkemeye başvuru kararın yüzüne karşı okunmasıyla başlar. Dolayısıyla elinde karar olacak ki ne yapacağını izleyebilsin. Bu nedenle okuyucuma karşı yanlış yapılmıştır.
