Yazılı sözleşme var mı?

Babam vefatından önce 32 dönüm toprağının 20 dönümünü bakma şartı ile ağabeyime vermiş. Biz altı kardeşiz. Ben ise maddi yönden sıkıntıdayım. Böyle bir devir yasal olabilir mi? Dava açabilir miyim? ● Y.U.

Hayatta iken bağış yapmanın veya satış gibi gösterip bağış yapmanın birtakım hukuki sonuçları olur. Ancak sizinki biraz daha farklı. Diyorsunuz ki bakma şartı ile vermiş. Hukukumuzda ‘ölünceye kadar bakma sözleşmesi’ diye bir sözleşme türü var.

Bir tarafta bakıma muhtaç ama malı olan biri, diğer tarafta bu kişiye ölene kadar bakacağını vaad eden buna karşılık da bakılacak olan kişiden maddi menfaat elde eden biri var. Bakıma muhtaç olan malvarlığından bir kısmını bakacak olana veriyor, malı alan da bu kişiye ölene kadar bakıyor.

Bu bir sözleşmeye tabi olarak yapılır ve bakım borçlusu, bakım alacaklısına ölene kadar bakar. Bu hukuki bir yoldur. Ancak olayda bir yazılı sözleşme olmalıdır ve gayrimenkulün devrinin bu bakım sözleşmesi nedeni ile yapıldığı belgelenmelidir. Bu şartlar altında yapılan gayrimenkul devirleri yasaldır.

Fakat bir dönem şöyle bir karar çıkmıştı: Deniliyordu ki, ölünceye kadar bakma sözleşmesi çok yakın akrabalar arasında yapıldıysa iptali mümkündür.

Zira çok yakın akraba, mesela ana-evlat veya baba-evlat zaten hukuken ve ahlaken birbirine bakmak zorundadır, bu nedenle bir sözleşme yapıp buna karşın mal bağışlanması diğer mirasçıların mahrum kalmasına neden olduğundan devrin iptaline karar verilmelidir.

Buna benzer kararlar çıkmışken sonradan bu tür kararlara rastlamaz oldum. Dolayısı ile son zamanlarda bu kadar yakın akrabalar arasında da ölünceye kadar bakma sözleşmesi görülüyor ve iptaline karar verilmiyor.

Ancak yine de siz olayı bir meslektaşla elinizdeki belgelerle birlikte değerlendirin ve ortada yazılı ‘ölünceye kadar bakma sözleşmesi’ var mı yok mu inceleyin. Şayet yok ise müdahale imkanınız daha gerçekçi olur.