Araçlara yerleştirilecek, zorunlu olacak! Yeni dönem için tarih verildi
Yeni karara göre, belirlenen tarihten itibaren araçlara zorunlu alkol kilidi monte edilecek. Arabaya yerleştirilen kit sayesinde sürücünün alkollü olduğu algılanırsa yaptırım uygulanması bekleniyor. Uluslararası Yol ve Sürüş Güvenliği Uzmanı, "Alkol algılandığında araba duracak mı?" sorusuna yanıt verdi. Peki sürücünün başkasına nefes verdirmesi nasıl engellenecek? Alkol kilidi sadece yeni yapılan araçlara mı yerleştirilecek? İşte detaylar.
Büşra Özbelli / Posta.com.tr Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, kazaları engellemek amacıyla tüm araçlara alkol kilidi yerleştirme zorunluluğu geliyor. Alkol kilidi hakkında merak edilen sorularla ilgili Uluslararası Yol ve Sürüş Güvenliği Uzmanı Mert İntepe Posta.com.tr'ye konuştu.
"Alkol algılandığında araba duracak mı?" sorusuna yanıt veren Mert İntepe "Hareket halindeki bir aracı kapatmak yol güvenliği açısından son derece uygunsuz olur." dedi ve alternatif seçenekleri sıraladı. Alkollü sürücünün kaçak yollara başvurma ihtimali ise uygulamayla ilgili soru işaretleri yarattı. İşte uzman ismin açıklamasına göre, araç kullanırken başkasına nefes verdirmeyi engelleyecek yöntem...
SÜRÜCÜ ARACI ÇALIŞTIRDIKTAN SONRA ALKOL ALIRSA NE OLACAK?
Uluslararası Yol ve Sürüş Güvenliği Uzmanı Mert İntepe, "7 Temmuz 2024 yılı itibariyle araçlarda uygulanacak alkol kilidi konusu bir ön hazırlık gibi. Araçlara monte edilecek olan alkol kitinin fabrika çıkışlı olacağını düşüyorum. Bu uygulama belki teknoloji tarafıyla yapılır belki de polislerdeki uygulama gibi plastik bir boru üfleyerek yapılır." dedi.
Diyelim ki aracın çalışması için önce bu cihaza nefes vermek zorunlu oldu. Peki sürücü aracı çalıştırdıktan sonra alkol almaya başlarsa ne olacak?
Altyapısı henüz düzenlenmekte olan uygulamayla ilgili bazı problemlerin ortaya çıkabileceğini belirten Mert İntepe, "Örneğin sürücü aracı çalıştırdıktan sonra yolda hareket halindeyken alkol alabilir. Ya da aracı çalışır durumda bırakıp ardından alkol alıp araç 1 saat çalıştıktan sonra tekrar yola devam edebilir. 2024'e kadar bu taraflar dizayn edilecek." ifadelerini kullandı.
KAMERA YERLEŞTİRİLECEK
Yönetmelikteki diğer önemli konunun araçlara kamera yerleştirmek olduğunu söyleyen Mert İntepe, "Dikkat ve konsantrasyonu ölçmek için araç içine bir kamera yerleştirilecek. Bu kamera; uykusuzluk ve yorgunluk problemlerini algılamayla ilgili yapılanmış olacak. Örneğin Rusya'da ticari araçlarda kamera bulunma zorunluluğu var." dedi.
Dünyadaki 100 kazadan 25'inin alkol nedeniyle meydana geldiğini belirten İntepe, uygulamayı neden desteklediklerini anlattı.
Bizim ülkemizde polisler ticari araçlara ya da otogardan çıkan otobüse alkolmetre uygulaması yapıyor. Otomobiller ve ağır taşıtlar arasında alkol konusunda yasal sınır farkı var. Bu oran ticari araçlar için 0 promil, otomobil grubu araçlar için 0.5 promil. Bence bu limitin 0 olması gerekir. Çünkü vücut için güvenli bir alkol oranı yoktur. Dünyada her 100 kazadan 25'i alkol kazası. Kamera yerleştirme konusu birçok kazayı görüp yorumlayabilmek için iyi bir yöntem olabilir. Bu yüzden bu uygulamayı destekliyoruz.
SADECE YENİ ARAÇLARA MI MONTE EDİLECEK?
Mert İntepe, "Türkiye'de traktörler de dahil olmak üzere trafikte hareket eden yaklaşık 25 milyon araç var. Bu yüzden bu kiti tüm araçlara birden monte etmenin kolay olacağını düşünmüyorum. Ama yeni araçlar için böyle bir kit yerleştirmek kolay. Tıpkı araç takip sistemlerinin sonradan arabalara monte edilmesi gibi yıllar içerisinde bu kitlerin de iyi bir uygulama olduğunu görürsek hayatımızın bir parçası olabilir" dedi.
BAŞKASININ NEFES VERMESİ NASIL ENGELLENEBİLİR?
"Bir yüz tanıma ya da parmak tanımayla yeterli noktaya gelinebilir" diyen İntepe, "Hem yüzü görüp hem cihaza üflediğiniz bir uygulama olabilir. Çünkü başka birinin nefes vermesi gibi kaçak yollara başvurulacaktır. Bugün teknoloji çok gelişti, telefonlar bile yüz tanımayla açılıyor. Pandemi döneminde personel servislerine kameralar kondu ve kimin maske takıp takmadığını görebilecek duruma geldik. Bu yüzden söylediklerimiz çok zor değil. Ama uygulamada hangi teknolojik maliyetin daha uygun olacağını belirlemek gerekecek. Bu kiti yerleştirmek kolay ama hangi yöntemin daha ucuz ve uygulanabilir olduğuna bakılması lazım. " ifadelelerini kullandı.
SÜRÜCÜNÜN ALKOL ALDIĞI ALGILANDIĞINDA ARAÇ DURACAK MI?
Uzman isim, hareket halindeki bir aracı kapatmanın yol güvenliği açısından son derece uygunsuz olduğunu dile getirdi.
Şu anda 2 saat yol gittiğinizde önünüze bir kahve ekranı çıkıyor. Aracınızın kilometresinin olduğu elektronik bölümde kahve ekranıyla birlikte mola yazıyor. Aracınızda her 2 saatte bir kere sizi molaya yönlendiren sensörler var. Bu uygulamada da muhtemelen "Alkol algılandı aracınızı durdurun" şeklinde bir uyarı gelir. Ya da "Alkol algılandı, 5 dakika sonra aracınız stop edecektir." gibi bir uyarı vermesizor değil. ama orada sürücü bu uyarıyı görmezse sorun yaşabilir. Ama orada sürücü bu uyarıyı görmezse sorun yaşabilir. bu yüzden o noktayı daha herkes açısından ve her araç markasının uygulayabileceği bir noktaya getirmek lazım. araçlardaki marka model ve elektronik seviyesi burada çok önemli bir kriter olacaktır. Alkol algılandığında maddi bir yaptırımı da olacaktır. Yaptırım olmadan bu ekipmanın bir anlamı yok.
RESMİ GAZETE'DE YAYIMLANDI
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nca hazırlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimine İlişkin İdari Şartlar Hakkında Yönetmelik, Acil Durum Şeritte Tutma Sistemlerine İlişkin Motorlu Araçların Tip Onayı Hakkında Yönetmelik, Alkol Kilidi Kurulum Ön Hazırlığına İlişkin Motorlu Araçların Tip Onayı Hakkında Yönetmelik ile Sürücü Dalgınlık ve Dikkat Uyarı Sistemine İlişkin Motorlu Araçların Tip Onayı Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete’nin çarşamba günkü mükerrer sayısında yayımlandı.
Buna göre yeni araçlarda acil durum şeritte tutma sistemi, alkol kilidi kurulum ön hazırlığı, sürücü dalgınlık ve dikkat uyarı sistemi zorunluluğuna ilişkin mevzuatın yürürlüğe gireceği tarih, 7 Temmuz 2024 olarak belirlendi.