Giriş
Çalışma saatleri, yıllık izinler, ücretler...32 milyon çalışanı ilgilendiriyor: Kanun değişiyor!
Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu, 32 milyon çalışanı doğrudan ilgilendiren iş kanunlarında değişiklik için ilk adımı attı. 32 milyon çalışanı doğrudan ilgilendiren İş Kanunu değişiyor. Bu kapsamda Cumhurbaşkanlığı ilk adımı attı. Yeni düzenlemeler; çalışma saatleri, yıllık izinler, ücretler ve dahasına ilişkin değişiklikleri barındırıyor.
Ücretten çalışma saatine genel tatil ücretlerinden esnek çalışmaya kadar birçok başlıkta yeni düzenlemeler yapılacak. Ücreti ödemeyen, eksik yatırına cezalar artacak. Ücretin günlük ya da maktu (kesintili) belirlenmesi netleştirilecek. Sabah'tan Hazal Ateş'in haberine göre, genel tatil ücreti ödemeyene ceza netleştirilecek. Mevcut esnek çalışma düzenlemeleri etkinleşecek, çocuk çalışanlara yönelik mevzuat düzenlenecek.
TÜRK İŞ KANUNU'NDA TOPLANACAK
Beştepe'de düzenlenen Türk İş Kanunu Hazırlık Toplantısı'nda Anayasa hükümleri dışında 20 farklı kanundaki çalışma hayatındaki mevzuat dağınıklığı giderilecek. İş Kanunu (2003 tarihli) ,1952 tarihli Basın İş Kanunu, 1967 tarihli Deniz İş Kanunu'nda değişiklik yapılacak. Farklı yasalarda yer alan düzenlemeler tek bir temel Türk İş Kanunu ile bütüncül bir yapıya kavuşturulacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı da bu hazırlıklar kapsamında işçi ve işveren tarafının yaşadıkları sorunlara ilişkin görüşlerini aldı.
4 YILLIK STRATEJİK PLAN
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca hazırlanan 4 yıllık stratejik planda yapılacak düzenlemelere ilişkin ipuçları da yer aldı. Stratejik planda yer alan tespitlere göre çalışan açısından hayati önem taşıyan ücretin eksik yatırılması ya da ödenmemesine yönelik yaptırımlar yeniden düzenlenecek. Ücretin ödenmemesinde kast unsurunun aranması, idari para cezası açısından caydırıcılık unsurunu azalttığı belirtildi.
ÖDEME KONUSUNDA FARKLI UYGULAMALAR...
Planda yapılan bazı tespitler şöyle: Mevcut kanunda ücretin günlük ya da maktu belirlenmesine ilişkin bir düzenleme bulunmuyor. Bu nedenle 28, 29,30, 31 gün sürmesi durumunda ücretin ne şekilde belirleneceği, ödeme konusunda farklı uygulamalar ortaya çıkıyor.
ÇALIŞMA SÜRELERİNİN BELGELENDİRİLMESİ
Çalışma sürelerinin belgelendirilmemesine ilişkin idari para cezası öngörülmediğinden çalışanların haklarının belirlenmesi, ihtilafların ortadan kaldırılması güçleşiyor. Genel tatil ücretinin ödenmemesinde idari para cezası açıkça belirtilmediği için sorun yaşıyor.
Yıllık ücretli izin hükümleri yeniden düzenlenecek. İş Kanunu kapsamında bulunmayan çocuk çalışanlarla ilgili mevzuat düzenlemesi yapılacak. İş Kanunu'nda iş sözleşmesinin sendikal nedenle fesih edilip edilmediğinin tespitine ilişkin ölçüt bulunmuyor. Sendikal nedenle feshin geçersizliğinin ispatının kolaylaştırılabilmesi için mevzuatta düzenleme yapılacak.
SENDİKALI ÇALIŞAN SAYISI ARTTI
Çalışma Bakanlığı'nın sendikaların üye sayısına ilişkin tebliği yayımlandı. Türkiye genelinde 2023'ün ocak ayında 2 milyon 330 bin 98 olan sendikalı işçi sayısı, 2 milyon 495 bin 423'e yükseldi. Buna göre, 16 milyon 395 bin 275 işçiden yüzde 15,22'sine denk gelen 2 milyon 495 bin 423'ünün herhangi bir işçi sendikasına üyeliği bulunuyor. Böylece, geçen yılın ocak ayında 2 milyon 330 bin 98 olan sendikalı işçi sayısı, 165 bin 325 kişi (yüzde 0,8) arttı.
Toplam 20 iş kolu arasında en fazla işçinin yer aldığı iş kolu, 4 milyon 222 bin 728 işçiyle "ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar" oldu. Bunu 1 milyon 976 bin 475 işçiyle "metal" ve 1 milyon 670 bin 363 işçiyle "inşaat" iş kolu izledi.
Hizmet-İş Sendikası, sahip olduğu 301 bin 456 üyeyle tüm işçi sendikaları arasında ilk sırada yer aldı. Hizmet-İş'i 282 bin 715 üyeyle Türk Metal Sendikası, 203 bin 424 üyeyle Öz Sağlık-İş Sendikası takip etti.