Gerçekleri anlatıyoruz: Detoks çayları güvenli mi?

Sonuca kolay yollarla ulaşmayı seviyoruz, hayatının her alanında üstelik. Hele konu zayıflamaksa, boğazımızdan kısma bölümünü son seçenek olarak görüyoruz. Detoks çayları işte o kolay yollardan biri. Çok sağlıklılar, çok zayıflatıyorlar, çok lezzetliler, çok havalılar. Tehlikeli kısımları ise göz ardı ediliyor. Detoks çayları ile ilgili gerçekleri anlattık. Kürler hâlinde satılan çayların içerikleri değişiklik gösterebiliyor. Bazıları yedi günlük, bazıları ise dört haftalık kürlerden oluşurken, en iyi sonuçları alabilmen için sabah çayı ve akşam çayı olarak da iki kategoriye ayrılıyorlar. Örneğin bir detoks çayı, ‘kendini enerjik hissetmen ve hedeflerine ulaşman için gereken motivasyonu sağlayan doğal ve arındırıcı çay’ olarak lanse ediliyor. Bir diğeri ise 14 günlük detoks çayı kürünün, ‘vücudunu tüm zararlı toksinlerden arındırarak, kilo vermene destek olacağını’ söylüyor. Bunlar oldukça iddialı vaatler… Fiyatlandırma da muhtemelen bu vaatlere göre belirleniyor -çünkü detoks çaylarının pek de ucuz olduğunu söyleyemeyiz. İlk bakışta, detoks çaylarının içerikleri zararsız görünüyor: Oolong çayı, zencefil, ginseng gibi bitkilerin hepsi sağlıklı ve sindirim sistemini destekleyen nitelikte. Fakat bir yanda da sinameki gibi içerikler var. Daha önce sindirim problemleri yüzünden doktorunu ziyaret etmediysen, adını sık duyduğun bu bitki hakkında bilgi sahibi olmayabilirsin. Sinameki, sennosid adlı bir kimyasal madde içeriyor. Senosid, bağırsak astarını irrite ederek laksatif etkisini tetikliyor ve ishale neden oluyor. Aslında bu madde, kabızlık tedavisinde ve ameliyat öncesinde bağırsakları temizlemek için tıbbi olarak onaylanmış durumda. Fakat detoks çaylarının içeriğinde bulunuyor olması, doktorları ve beslenme uzmanlarını endişelendiriyor. Bir eczaneye girip birkaç kutu müshil satın almaya çalışırsan, muhtemelen eczacı seni bu konuda sorgulayacaktır ancak detoks çayı kürü almak istediğinde, satış danışmanı seni kampanya kapsamında daha fazlasını almaya teşvik edebilir. Bu, sana bu ürünleri satanların uzun süreli laksatif madde kullanımının zararlarından habersiz olduğu anlamına geliyor. Elbette, daha sıkı bir karın için mutfak dolaplarını bu çaylarla dolduran kadınlar da büyük ihtimalle bu yan etkilerden habersizler. Tuvalette geçirdiğin süredeki artış, şişkinlik önlemeye dair vaatlerin doğru olduğu anlamına gelmiyor. Laktasif etkiyle ishale yol açan çaylar, sindirim sistemini besinlerden tamamen arındırdığı için bazı kişilerde şişkinliğin azalmasını sağlayabilir. Fakat mideye daha fazla sıvı çekmeye neden olduklarından, bazı kişilerin de daha fazla şişkinlik yaşamasına yol açabilirler. Sonuç mu? Vücudunu gerekli besinlerden mahrum bırakmak açlık moduna girmesine neden olacağından, çaylar bırakıldığı anda kilo almaya da neden olabiliyorlar. Tuvalette daha fazla vakit harcamak gibi bariz bir sıkıntı dışında (yapılacaklar listen seni bekliyor…), doktorun önermeden laksatif kullanmak sağlığını da tehlikeye atabilir. Sinameki içeren bir çay içtiğinde, besinlerin bağırsaklarından geçişi hızlanır ve dolayısıyla daha az enerji alırsın. Yediklerinin emilimindeki düşüş, besin eksikliği yaşamana neden olabilir. Bunun nedeni ise aslında sağlıklı beslenmene rağmen, yediklerinin çoğunun vücudundan hızlıca geçerek dışarı atılması. Laksatif kullanımı sadece sindirim sistemini etkilemekle kalmıyor; bedeninin susuz kalmasına veya yeme bozukluklarına da neden olabiliyor. Hatta İngiltere’de bulunan yeme bozuklukları yardım derneği Beat, çay detoksları yüzünden laksatif maddelerin kişisel bir seçenek olarak kullanılmasına ve normalleşmesine karşı uyarıda bulunuyor. Gereksiz yere laksatif madde kullanma alışkanlığı, kişilerde yeme bozukluğu geliştirme tehlikesini doğuruyor. Bitki çayları doğaldır ve bu yüzden güvenlidir” düşüncesinin çok yaygın ama yanlış. Sayısız faydalarına rağmen yanlış kullanıldığında alerjik reaksiyonlara, nefes darlığına, göğüs ağrılarına, ciltte kurdeşen veya kabarmalara neden olabilirler. Bunun yanı sıra kullanılan ilaçlarla etkileşime girebilirler. Çok fazla içilirse bağırsak florasını ve düzenini de bozabilirler.