Giriş
Serpil Dokurel / Posta.com.tr | Son 30 yılda, kanser teşhisi konan 50 yaş altı kişilerin sayısı yüzde 80 artış gösterdi. BMJ Oncology isimli bilimsel dergide yayımlanan ve türünün en geniş çaplı örneklerinden biri olan araştırmaya göre, "1990'dan bu yana erken yaşta kanser vakaları ve ölümleri, küresel olarak ciddi bir şekilde arttı. Sağlıklı yaşam tarzı, sağlıklı beslenme, tütün ve alkol tüketimini kısıtlamak ve ev dışı aktiviteler erken yaşta kanser vakalarını azaltabilir" ifadeleri yer aldı.
Konuyla ilgili yapılan önceki çalışmalarda da 50 yaş altı kişilerde kanser görülme oranının, dünyanın bazı bölgelerinde artış gösterdiği ortaya konmuştu.
50 YAŞ ALTI KANSER GÖRÜLME SIKLIĞI %80 ARTTI!
Bilim dünyasından gelen yeni verilerde, 1990'dan 2019'a kadar küresel genç yaş başlangıçlı kanser görülme sıklığının, yaklaşık yüzde 80 arttığı açıklandı. Ayrıca erken başlangıçlı kanser ölümlerinin oranında da yaklaşık yüzde 30 artış görüldüğü belirtildi.
EN BÜYÜK ARTIŞ NAZOFARENKS VE PROSTAT KANSERİNDE
Hastalık görülme sıklığındaki en büyük artışa, geniz bölgesi (nazofarenks) ve prostat kanserinde rastlandı. Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Tunç Güler, ölümlerin pankreas ve böbrek kanserindede yüksek oranda görüldüğünün altını çizdi.
ARAŞTIRMA YAPILAN ÜLKELER ARASINDA TÜRKİYE DE VAR!
Bu çalışma için araştırmacılar, 29 erken başlangıçlı kanseri ve Türkiye’nin de dahil olduğu 204 ülkeyi kapsayan verileri analiz etti. Araştırmacılar, 2019'da 3,26 milyon kişinin erken başlangıçlı kansere yakalandığını buldu; bu sayı, 1990'a göre yüzde 79,1 artış gösterdi.
ERKEN TEŞHİS EN ÇOK MEME KANSERİNDE GÖRÜLDÜ
2019 yılında görülme sıklığı en yüksek olan erken başlangıçlı kanserler ise meme kanseri, melanom dışı cilt kanseri, rahim ağzı kanseri ve kolorektal kanser olarak sıralandı. Bunları nazofaringeal kanser, prostat kanseri, tiroid kanseri, böbrek kanseri ve kalın bağırsak kanseri takip etti.
Sıklığında yıllık en büyük düşüşe sahip erken başlangıçlı kanserler karaciğer kanseri, özofagus kanseri, mide kanseri ve gırtlak kanseridir.
1 MİLYONDAN FAZLA KİŞİNİN ÖLÜMÜNE NEDEN OLDU
Veriler, 2019'da genç yaş başlangıçlı kanserden 1 milyondan fazla kişinin ölümünün gerçekleştiğini ortaya çıkardı; bu rakam 1990'a göre yaklaşık yüzde 30 artış gösterdi. 2019'da en yüksek ölüm oranına sahip erken başlangıçlı kanserler meme kanseri, akciğer kanserleri, kalın bağırsak kanseri ve mide kanseri oldu. Yıllık ölüm oranının en fazla arttığı erken başlangıçlı kanserler; pankreas kanseri, böbrek kanseri, yumurtalık kanseri ve dudak ve ağız boşluğu şeklinde listelendi.
Yıllık ölüm oranında en fazla azalma gösteren erken yaş başlangıçlı kanserler karaciğer kanseri, mide kanseri, hodgkin türü lenf kanseri, lösemi ve geniz bölgesi kanseridir.
Araştırmacılar, orta veya yüksek-orta sosyodemografik indekse sahip bölgelerin, erken başlangıçlı kanser yükünün en fazla olduğunu ve yaşam tarzı unsurlarının erken başlangıçlı kanser riskinde anahtar rol oynadığını kaydetti.
2030’A KADAR ARTARAK DEVAM EDECEK
Tahminler, erken başlangıçlı kanserin küresel vaka ve ölüm sayısının 2030'da sırasıyla yüzde 31 ve yüzde 21 artacağını gösterdi. Araştırmacılar; kırmızı ette yüksek, meyvede düşük, sodyumda yüksek ve sütte düşük beslenmenin erken başlangıçlı kanserlerin altında yatan ana risk faktörlerinden olduğunu belirtti. Diğer risk faktörleri ise alkol ve tütün kullanımı olarak belirtildi.
ÜLKEMİZDE GENÇ YAŞ BAŞLANGIÇLI KANSER SIKLIĞI DÜNYA ORTALAMASININ ALTINDA
Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Tunç Güler, ''Ülkemizde ise 1990'daki kanser istatistikleri çok sağlıklı olmadığı için son yıllardaki veriler ile karşılaştırmak mümkün değildir. Yıllarla birlikte giderek artmakla beraber, genç yaş başlangıçlı kanser sıklığı hem erkeklerde hem de kadınlarda dünya ortalamalarının altındadır. Ülkemizde kadın nüfus genç yaş kanserlerde başı çeken kanser türü meme kanseri ve bunu takiben tiroid kanseridir. Erkeklerde ise akciğer ve takiben ağırlıklı mide olmak üzere sindirim sistemi kanserleri gelmektedir'' ifadelerini kullandı.
