Giriş
Soru: Sigorta başlangıç tarihim 18 Şubat 2008’dir. Yüzde 40 engelli raporum ve vergi muafiyetim var. Bu durumda ne zaman emekli olabilirim? Nuray KOKAN
Cevap: İlk defa 6 Ağustos 2003’ten sonra 30 Nisan 2008’den önce sigortalı olan vergi indirim hakkı almış 3’üncü derece engelli olarak emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi ve 4400 gün prim ödeme şartlarına tabisiniz. Toplam 4400 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 20 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 18 Şubat 2028’de emekli olabilirsiniz.
İHYA HER ZAMAN YAPILABİLİR
Soru: Bağkur borçlanmaları ya da ihyalar şu anda geçerli mi? Eski borçlulara ihya geldi mi? Serap SEYİS
Cevap: İhya için kanun beklemeye gerek yok. Çünkü ihya yasa hükmü. Prim borcundan dolayı sigortalılık süresi durdurulan prim borcu silinenler, istediği zaman prim borçlarını güncel değerleri üstünden ödeyerek günlerini geri kazanabiliyor (ihya edebiliyorlar). Durdurulan Bağkur sürelerinizi istediğiniz zaman ihya edebilirsiniz. Bunun için, prim borcunuz olan Sosyal Güvenlik İl veya Merkez Müdürlüğüne başvurmanız yeterli olur. Ancak sorunuzla avantajlı ihya kanunu çıkıp çıkmadığını soruyorsanız, maalesef son çıkartılan af kanunda da avantajlı ihya düzenlemesi yoktu. Daha sonra da avantalı ihya işlemi yapılmasına imkân veren bir yasa da çıkmadı.
60 YAŞI DOLDURMUŞSANIZ EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
Soru: İlk sigorta başlangıç tarihim 1989 olup 3673 gün prim ödemem var. Nasıl ve ne zaman emekli olabilirim? Arslan ÇAVGIN
Cevap: Doğum tarihinizi, askerlik tarihinizi ve askerlik sürenizi bildirmemiş, sigorta başlangıcınızı da tarih (gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde, sadece yıl olarak bildirmişsiniz. Oysa başlangıçta bir gün bile emekli olma şartlarını değiştirebiliyor. Sorunuzu 23 Kasım 1989’dan önceki bir tarihte sigortalı olduğunuz varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekli olurken yaş aranmayacak. Sigortalılık süresi ve prim şartlarını sağlayarak emekli olacaksınız. Sigortalılık süresi şartını da sağladığınızdan, 1777 gün daha prim ödeyerek priminizi 5450 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca, 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan 60 yaşı doldurmuşsanız hemen, doldurmamışsanız bundan sonra prim ödemeseniz de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz (15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak). Doğum ve askerlik tarihleriniz ile askerlik sürenizi bildirmeniz halinde, sorunuza daha net cevap verebiliriz.
4/A’YA TABİ OLABİLİR MİYİM?
Soru: 22 Eylül 2005 tarihinde 4/A’lı olarak işe başlayan kadın sigortalıyım. 12 Nisan 2007’de devlet memurluğuna (4C) geçiş yaptım. Geçmişte hizmet birleştirmesi yaptım. Toplam 5913 gün prim ödemem var. 1 Ekim 2023 tarihi itibarıyla tekrar özel sektöre geçiş yaparak sanırım 4A’dan devam edeceğim. Bu durumda prim günü ödemem nasıl hesaplanacak ve ne zaman emekli olabileceğim? N.B.
Cevap: Primi ödenen son yedi yılda (son ödenen 2520 gün prim içinde) fazla prim ödenen sigortalılık statüsünden, prim ödemleri eşitse son olarak tabi olunan sigortalılık statüsünden emekli olunuyor. Tekrar sigortalı (4/A) çalışmaya başladığınız 1 Ekim 2023’ten itibaren 1260 gün prim ödemeniz halinde, 4/A kapsamında emekli olmak için 7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. 4/C’den sonra 4/A statüsünde ödeyeceğiniz 1260 gün primle, son yedi yıl kuralı yanında, 7000 gün prim şartını da sağlamış olacağınızdan, 1260 günden sonra prim ödemeseniz de, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
ŞARTLARI SİGORTA BAŞLANGIÇ TARİHİ BELİRLİYOR
Soru: Sigorta giriş tarihim 24 Mayıs 1985 ama gün yok. Yurtdışında olduğumdan günüm az. Nasıl emekli olurum? Eyüp KILIÇBAY
Cevap: Emekli olma şartlarını sigorta başlangıç tarihi belirliyor. Sigorta başlangıç tarihi de, kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenen tarihtir. Dolayısıyla 1985 girişinizde adınıza prim ödenmediğinden emeklilik yönünde sigorta başlangıcı sayılmaz. Ayrıca doğum, askerlik ve yurtdışında çalışmaya başladığınız tarih hakkında bilgi vermemişsiniz. Türkiye’de adınıza ilk defa prim ödeme tarihini, doğum tarihinizi, askerlik tarihinizi, askerlik sürenizi, yurtdışıda hangi ülkede çalıştığınızı ve yurtdışında çalışmaya başladığınız tarihi bildirmeniz halinde sorunuza net bir cevap verebiliriz.
