Şimdi ne yapmalı?

Küresel sağlık sorununa karşı ulusça mücadeledeyiz. Öncelik yetkililerin açıkladığı 14 maddeyi maksimum düzeyde uygulamak. Bir de kaçınılmaz olarak koronavirüsün ekonomik durumumuza etkileri var. İşte yapılabilecekler...

Hayatın durmaya yakın hale geldiği şu dönemde, her aile finansal anlamda farklı şekilde etkileniyor. Allah ülkemize kuvvet versin. Kim ne yapabilir bakalım, siz de durumunuza göre bir değerlendirme yapın. Soruna değil, çözüme odaklanalım ve yakın çevremize destek olabiliyorsak olalım. Zaman (fiziki olmasa da) birlik beraberlik dönemi.

GELİR VE BİRİKİM VARSA

• Geliriniz bu durumdan etkilenmediyse (yani evden çalışabiliyorsanız) ve acil durumlar için kenarda paranız varsa bu harika. Normalde yapacağınız harcamalara devam edin.
• Ekonomik belirsizlik dönemlerinde, doğal eğilim, harcamaları tamamen durdurmak ve para biriktirmek olur. Ama bunu çok sayıda kişi yaparsa bu sefer de ülkenin ekonomik dengesi bozulur.
• O sebeple bir dengede devam edelim, ne panik ne de vurdumduymazlık… Halimize şükretmek, en temel huzur halidir. Bunu da unutmayalım.

GELİRİNİZ VAR BİRİKİMİNİZ YOKSA

Çalışıyorsunuz, bu çok güzel, aman işimize sahip çıkalım. Hemen bütçenizdeki gider kalemlerini gözden geçirip nerelerden, ne kadar kısabileceğinizi hesaplayın. “Acil durumlar için ne kadar biriktirmem gerek?’’ diyorsanız işte size iki yöntem: 1. 3-6 aylık zorunlu giderler kadar birikim yapmak sizi güvende hissettirecektir.

2. Ailenin her üyesi için 1.500 TL. “Kısabilecek hiçbir yerim yok, geçim derdindeyim” diyorsanız, tabii ki anlıyorum. Lakin, tekrar bir değerlendirin lütfen. Örneğin, bana önce böyle deyip, sonra sigara kullandığını gördüğüm çok kişi oldu.

Hem sigara kullananlar için koronavirüs tehlikesi de 14 kat daha fazla. Günde bir paketten aylık 500 TL’ye yakın para gidiyor. O sebeple belki bu büyük mücadele için o iradeyi gösterebilirsiniz.

GELİRİNİZ YOK BİRİKİMİNİZ VARSA

Panik yapmayın. Elbet her şey bir gün düzelecek. Gelirinizin bir kısmını veya tamamını kaybettiyseniz ve acil durum fonunuz varsa şimdi kullanmanın tam zamanı. Tekrar çalışmaya başlayana kadar harcamalarınızı azaltın. ‘KAKTÜS MODU’ iyi olabilir (sadece zaruri ihtiyaçlar için harcamak ve isteklere bir müddet ara vermek).

KÜÇÜK İŞLETMELERE DESTEK

Durumumuz müsaitse, mahalle esnafımıza da destek olalım. Unutmayalım, birçok küçük işletme kendilerini günlük nakit ile döndürebiliyor.

BORÇ VARSA

• Alacaklılardan kaçmak yerine, gerekirse bir aile büyüğünüzü yanınıza alarak (telefon veya görüntülü arama ile) yazılı ve imzalı şekilde bir ödeme planı yapın.
• Durumunuzu ve gerçekleri anlatın. Alacaklıların (bankalar, kişiler, kurumlar) istediği sizin canınız değil, size vermiş oldukları paralar.
• Geliriniz kesildiyse veya ödeme zorluğu yaşıyorsanız (tüm çabalara rağmen olmuyorsa) samimiyetle konuşun. Empati, anlayış, bugünlerde hepimizin ihtiyacı olan şey.

KARTKOLİK OLDUM AMA...

SORU: 10 liralık alışverişi dahi karttan geçiyorum. ‘Aman cebimde param dursun’ diye düşünüyorum ama bir bakıyorum kartlar almış başını gidiyor. Bazen kart borcumun tamamını değil anca asgarisini ödüyorum ama bunu düzene sokmak istiyorum. ● Gürsel

ÇÖZÜM:

1. Kredi kartı borcunun tamamını ödeyebildiğin sürece harcamalarını kartla yapmanda sorun yok.

2. Ne olursa olsun gelirinden AZ harca.

3. Her ay ekstreyi incele. Harcamanı, taksitleri takip et. Hatta son 3 aya bak. Fazladan çekilen para var mı kontrol et.

4. Harcamaları istek-ihtiyaç diye ayır. Ekstrene bak ‘Almasaydım da olurdu’ dediklerini işaretle. Bu işaretli ekstrenin fotoğrafını çek. Bir şey almadan önce listeye bak.

5. Kredi kartının limiti senin için doğru mu? Gözden geçir.

6. Kredi kartıyla harcama yaparken beyin anlayamadan para ödeniveriyor. Bir de kartların temassız özelliği de gelince… Hiç düşünmüyorsun bile.

7. Kendine kural koy: Örneğin; 50 liradan az harcamalarda kart kullanma.

SİZDEN GELENLER

KIZIMIN KUMBARASI

Özlem Hanım, yazılarınızı, programlarınızı hep takip ederim. Geçenlerde bir kanalda ‘Oyun gibi biriktirin’ dediniz, bu çok aklıma yattı. O günden beri elime geçen paraları küçük büyük demeden biriktiriyorum. Hem de küçükken kızıma aldığım kumbarada.

15 gün gibi bir sürede 70 TL biriktirdim. Bu benim için büyük başarı çünkü ne zaman biriktirmeye kalksam, pazarda, markette harcadım ya da çocuklarım harçlıklarına takviye istedi kıyamadım verdim. Ama bu defa kararlıyım. Kenarda zor gün param olacak. Kumbaraya 3 lira atsam mutlu oluyorum harika bir şey. ● HACER