Giriş
Türk halkı, okumaya önem veren bir halk; her koşulda çocuğunu okutmaya çalışıyor. Şimdi yazacağım veri, aslında bu konuyu çok güzel özetliyor: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’de en çok, eğitim nedeni ile göç hareketliliği yaşanıyor. Ülkemizde 2021 yılında iller arası göç eden 2 milyon 777 bin 797 kişiden 686 bin 973’ü eğitim nedeniyle göç ediyor. Daha iyi konut ve yaşam koşulları için yapılan göç dahi eğitimden sonra geliyor.
***
Ancak yine de dikkatli davranmamızı gerektiren durumlar var. Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı “eğitim durumuna göre işsizlik oranları” istatistiğine bakıldığında, birinci sırada lise mezunlarının yer aldığı görülüyor. 2021 yılında lise mezunlarının işsizlik oranı yüzde 14.1. Lise mezunlarını yüzde 12.9 ile teknik veya meslek lise mezunları, 12.4 ile yükseköğretim mezunları takip ediyor. İşsizlik oranı olarak bakıldığında en düşük orana sahip olanlar yüzde 11.1 ile lise altı eğitimliler geliyor. Eğitim durumuna göre istihdam oranına bakıldığında ise 2021 yılı için en yüksek istihdam oranının yüzde 67 ile yükseköğretim mezunlarında olduğu görülüyor. Yükseköğretim mezunlarını yüzde 55.6 ile mesleki veya teknik lise mezunları, yüzde 44.7 ile ise mezunları takip ediyor.
***
TÜİK’in açıkladığı işgücü raporu incelendiğinde son beş yılın dördünde en yüksek işsizlik oranına sahip olanların sosyal hizmetler mezunları olduğu görülüyor. 2021 yılında yüzde 27.1 işsizlik oranına sahip “sosyal hizmetler” alanını, yüzde 19.4 ile “sanat” alanı takip ediyor. Bu iki alanın ardından yüzde 18.3 ile “gazetecilik ve enformasyon”, yüzde 16.5 ile “iş sağlığı ve ulaştırma hizmetleri”, yüzde 15.9 ile “mimarlık ve inşaat” ve yüzde 15.8 ile “kişisel hizmetler” geliyor. TÜİK’in verilerine göre, son bir yılda işsizlik oranında en yüksek azalış 9.9 puanla “gazetecilik ve enformasyon” alanında gerçekleşiyor. İstatistik ayrıntılı incelendiğinde eğitim, sağlık, veterinerlik, sanat, tarım, beşeri bilimler ve bilişim alanlarında işsizlik oranlarında artış gözlemleniyor.
***
Ne eğitimde ne istihdamda olan genç nüfus; eğitim almayan, çalışmayan ve iş arayışında da bulunmayan gençler için oluşturulan bir kavram. TÜİK verilerinde ne eğitimde ne istihdamda olan genç nüfusun eğitim düzeyine bakıldığında yüksekokul mezunlarında bir yılda 5.1 puanlık bir artış görülüyor. Verilere göre birinci sırada yüzde 82.9 ile okur-yazar olmayanlar geliyor, ikinci sırada yüzde 36.9 ile yüksekokul mezunları, üçüncü sırada ise yüzde 29.1 ile meslek veya teknik lise mezunları yer alıyor. Bu konuda düşük oran yüzde 19.9 ile lise altı eğitimlilerde ve yüzde 23.3 ile lise mezunlarında bulunuyor.
***
İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı’nın ne eğitimde ne istihdamda olan 15-29 yaş arası gençler hakkındaki son verileri incelendiğinde Türkiye, üye ülkeler arasında yüzde 28.8 ile en yüksek orana sahip üçüncü ülke konumunda. En yüksek oranlı iki ülke olarak yüzde 29.3 ile Brezilya ve yüzde 29.9 ile Kolombiya bulunuyor. Türkiye’nin ardından yüzde 23.5 ve 22.1 ile İtalya ve Meksika geliyor. Bu alanda en düşük oranlı ilk beş ülke ise yüzde 7 ile İsviçre, yüzde 7.2 ile Hollanda, yüzde 7.6 ile İsveç, yüzde 7.9 ile Lüksemburg ve yüzde 7.9 ile Norveç.
