Giriş
Sadece Türkiye’de değil, dünyada da milyonlarca öğrenci iyi bir üniversitede okumanın hayalini kuruyor. Dünyada öğrenciler nasıl üniversiteli oluyor, hangi süreçlerden geçiyor, ülkeler bu sistemleri nasıl uyguluyor?
KANADA: Kanada’da üniversite giriş sınavı yok. En önemli ölçüt, lisede alınan dersler ve bu derslerin notları.
JAPONYA: Üniversiteye girişte, öğrenciler arasında ciddi rekabet var. Öğrencilerin tamamı merkezi bir sınava girmek zorunda. Üniversiteler, ayrıca ikinci bir sınav yapıyor. Yerleştirme, iki sınavın ortalamasına göre yapılıyor.
ALMANYA: Lise bitirme sınavlarını başarıyla geçen mezunlara Abitur sertifikası verilir. Öğrenciler bu olgunluk belgesiyle üniversiteye gidebilir. Bazı bölümlere rağbet çok fazladır. Bu bölümlere yerleşebilmek için Abitur’da belli bir puanı geçmek gerekir.
ABD: ABD’de merkezi bir yükseköğretim seçme ve yerleştirme sistemi yok. Üniversiteler bu konuda özerk, kendi kabul şartlarını belirlemekte ve uygulamakta özgürler. Üniversiteler, öğrenci başvurusu için genellikle şu belgeleri ister: Bir tür yetenek testi olan SAT ya da bir başarı testi olan ACT sonuç belgesi, lise notları, okul ve sınıf derecesi, sosyal sorumluluk projelerine katılım, niyet mektubu ve öğretmenlerden alınan tavsiye mektupları.
FRANSA: 1808 yılından beri uygulanan, ulusal ölçekte ve açık uçlu sorular içeren, lise olgunluk sınavını (Baccalauréat) geçmek, üniversiteye giriş için gerekli tek şart. Sınava üç alandan girilir:
- Fen Bilimleri
- Sosyal ve Ekonomik Bilimler
- Edebiyat
Seçkin üniversitelere gitmek isteyen öğrenciler, olgunluk sınavı dışında üniversitelerin düzenlediği başka sınavlara da girmek zorunda.
İNGİLTERE: Üniversiteye kabul için İleri-düzey (A-level) veya eşdeğeri lise bitirme sınavlarında en az iki dersten başarılı olmak gerekir. Üniversiteler, giriş şartlarını genellikle kendileri belirler. İleri düzey sınavlar, üniversite girişte en belirleyici faktördür. İş tecrübesi, niyet ve referans mektubu vb. hususlar da etkili olur. Öğrencileri seçme kararı üniversitelere aittir.
İSPANYA: Türkiye’de olduğu gibi, burada da merkezi bir sınav (Selectividad) var. Öğrencinin bu sınavda aldığı skor ile öğrencinin lise notlarının ortalamasının belli bir kombinasyonuna göre (sınav yüzde 60, notlar yüzde 40) öğrencilere puan verilir. Üniversiteler minimum puanlarını açıklarlar ve öğrenci puanı tutan üniversitelere kabul edilir.
ÇİN HALK CUMHURİYETİ: Üniversiteye girmek isteyen öğrenciler, merkezi giriş sınavına katılmak zorunda. Türkiye’deki gibi, Çin’de de merkezi sınav var. Öğrencinin sınavda aldığı puan, testin alanlarına göre belirlenir.
