Giriş
Kimse mutfağına sokmuyordu ama binbir çeşit faydası varmış
Tükettiğimiz birçok besinin içeriğini her zaman kontrol edemiyoruz. Zararlı olduğu kanısı yaygın olan besinleri ise mümkün olduğu kadar mutfağımıza sokmuyoruz. Ancak zararlı olduğu zannedilen bazı yiyeceklerin pek çok faydaları da bulunuyor. İşte bilim insanlarının araştırmaları sonucu fikirlerinizi tamamen değiştirecek o besinler...
İnsanların zararlı olduğuna inandığı için uzak durmayı veya tüketmemeyi tercih ettiği bir dizi yiyecek var. Diğer yandan bunların bir kısmı, düşünüldüğünün aksine sağlığa zararlı olmayabiliyor.
Araştırmalar aralarında ekmek, makarna ve yumurta sarısı gibi gıdaların da yer aldığı bu yiyeceklerin yararlı taraflarının da olduğunu gözler önüne seriyor.
KONSERVE VE DONDURULMUŞ SEBZELER
Bazıları sebzelerin konserve veya donmuş olması nedeniyle besleyici özelliklerini yitirdiğini düşünüyor. Öte yandan güvenilir koşullarda üretildiği bilinen konservelerden endişe duymaya gerek yok.
Konserve sebzeleri tercih ederken, düşük sodyumlu olanları seçmek daha iyi olabilir. Benzer şekilde dondurulmuş sebzelerin de taze sebzeler kadar (belki de daha fazla) besin tuttukları düşünülüyor.
YUMURTANIN SARISI
Uzun bir süre yumurta sarısının kolesterol içeriği yüksek olduğu için zararlı olduğuna inanıldı. Gerçekten de yumurta sarısı, yumurtanın kolesterol içeriğinin toplandığı yer.
Ancak araştırmalar, yediğiniz gıdadaki kolesterolün kan dolaşımınızdaki kolesterolü mutlaka etkilemesi gerekmediğini gösteriyor.
Yumurta sarısının insanların kolesterolünü ne kadar etkileyeceğine dair birçok araştırma yapıldı. Ezici sonuç, düzenli olarak yumurta tüketmenin kardiyovasküler hastalık riskini artırmadığı yönünde.
EKMEK
Pek çok kişi, karbonhidrat oranı yüksek olduğu ve fazla besin sağlamadığı gerekçesiyle ekmekten uzak duruyor. Ancak lif veya tahıl açısından zengin ekmekler de var.
Bunlar daha fazla besin değerine sahip ve çoğu zaman karbonhidrat içerikleri daha az. Ancak bu ekmekler daha pahalı olabiliyor.
Besin değeri açısından zengin ekmek seçebilecek bütçesi olanlar için porsiyon başına 3 gramdan fazla lif içeren ekmekleri seçmek en iyisi.
GLÜTEN İÇEREN GIDALAR
Çölyak hastalığı veya glüten duyarlılığınız yoksa glüten yemekten kaçınmanıza gerek yok.
ABD'de bir üniversitenin araştırmalarına göre buğdayda ve bazı tahıllarda bulunan bu protein çoğu insanın vücudu tarafından sindirilebiliyor.
Gluten, sindirimde sorun yaşamadığınız sürece vücudunuza fayda sağlayabilir. Örneğin tip 2 diyabet riskini azalttığı ve kardiyovasküler sisteme yardımcı olduğu düşünülüyor.
PATATES
Patatesler nişastalı olduğu için pek çok kişi onlardan uzak duruyor. Ancak ABD'de bir kliniğe göre patatesler pek çok besin içeriyor. Özellikle kabuk kısmının potasyum, C ve B16 vitaminleri, manganez, magnezyum, fosfor, niasin, folat ve lif içeriği yüksek.
ÇİKOLATA
Çikolata üzerine yapılan araştırmaların karışık sonuçları var. Örneğin bitter çikolatanın sağlığa yararlı olduğu öne sürülüyor.
Ancak bu sadece beyaz çikolatayla kıyaslandığından geçerli. Çünkü bitter çikolata kalp sağlığıyla bağlantılı flavanoller içeriyor.
Öte yandan çoğu çikolata şeker, doymuş yağlar ve yüksek kalori içeriyor. Bu nedenle ölçülü şekilde yenmeleri gerekiyor.
Kısa süre önce yapılan bir araştırma, raflardaki ünlü çikolata markalarının ağır metaller barındırdığını göstermişti. Çok fazla çikolata tüketimi, bu metallerin vücutta sağlığa zararlı düzeye ulaşmasına neden olabilir.
SOFRA TUZU
Sodyum alımını kontrol altında tutmak genel sağlığınız için önemli. Ancak insanların yine de biraz sodyum almaya ihtiyacı var. Sodyumun sinir sistemi ve kas sistemine yardımcı olduğu biliniyor.
Yine de bazı kişiler, deniz tuzu veya koşer tuzunun sofra tuzundan daha iyi alternatifler olduğuna inanıyor.
Ancak Amerikan Kalp Derneği, hepsinin aynı miktarda sodyum içerdiğine dikkat çekiyor. Önerilen sodyum alım miktarı ise günde en fazla 2 bin 300 miligram.
KAHVE
ABD'li araştırmacıların 2021'de yayımladığı bir makalede, gün içinde kahve içmenin "tip 2 diyabet, kalp hastalığı, karaciğer ve endometriyal kanserler,
Parkinson hastalığı ve depresyon olasılığını azaltabileceği" ifade ediliyor. Ancak kahveye eklenen tatlandırıcılara ve kremalara dikkat etmekte fayda var.
ZENGİNLEŞTİRİLMİŞ BEYAZ PİRİNÇ
Muhtemelen beyaz pirincin "sadece kalori olduğunu" duymuşsunuzdur. Zira tahıllar ağartıldığında tüm besin değerlerinin ortadan kalktığı düşünülür.
Ancak Kendall Reagan Beslenme Merkezi'ne göre ABD‘de ve diğer birçok ülkede folik asit, niasin, tiamin ve diğerleri gibi demir ve B vitaminleri de dahil olmak üzere ilave besinlerle zenginleştiriliyor.
Kahverengi pirincin daha fazla lif, magnezyum ve diğer besin maddeleri içerdiği biliniyor. Ancak beyaz pirincin de yabana atılmaması gerekiyor. Zira kahverengi pirince göre çok daha hesaplı ve halen besleyici.
MAKARNA
Makarna, karbonhidrat yüklü ve besin değerinden yoksun olarak görülen bir başka gıda. En çok tüketilen rafine makarnanın besin değeri sınırlı ama tam tahıllı makarnanın besin değeri yüksek.
Araştırmalar, tam tahıllı makarnanın daha fazla besin değerine sahip olduğunu ve daha uzun süre tok tutabildiğini gösteriyor.
Ancak bu makarna da genellikle rafine makarnadan pahalı. Örneğin spagettiyi biraz sebze veya salatayla birlikte tüketmek, öğünün besleyicilik açıdan daha iyi olmasını sağlayabilir.