Pratik Bilgiler Müstahak kelimesi doğru yazılışı ve TDK anlamı... Müstahak mı müstehak mı?

HABERİ PAYLAŞ

Müstahak kelimesi doğru yazılışı ve TDK anlamı... Müstahak mı müstehak mı?

Pratik Bilgiler

Türk dilinde sıklıkla kullanılan kelimelerden biri olan "müstahak" kelimesi, anlam bakımından günlük konuşma dilinde de sıkça kullanılan bir kelimedir. Kelimenin kökeni, hangi dilden Türkçeye geçtiği ve nasıl kullanıldığı gibi konular merak edilen konular içerisindedir. "Müstahak nedir, müstahak ne demek TDK, müstahak sözlük anlamı ve sıkça merak edilen "müstehak mı müstahak mı" sorusunun cevabını Posta.com.tr okurları için derledik.

29 Ağustos 2023 , Salı 09:40 | Son Güncellenme: 29.08.2023 09:41 Güncelleme: 29.08.2023 09:41

Müstahak kelimesi günlük konuşma dilimizde de kullanılmaktadır. Bir şeyi kazanmak veya bir şeyi hak etmek şeklinde tanımlanan bu kelime TDK sözlüğünde yer almaktadır. Genellikle uyarılara kulak asmayan ve yanlış hareketinde ısrar edenlerin kötü bir sonuçla karşılaşması sonucunda kullanılan bir kelimedir. Ağırlıkla "müstehak" diye yanlış şekilde yazıldığı ve telaffuz edildiği olur (Örn. "Bunlar sana müstehak!" vb.) Ancak bu kelimenin doğrusu "müstahak"tır.

MÜSTAHAK NEDİR?

Sözlükte geçen ikinci bir anlam ise şu şekilde tanımlanmaktadır: ‘Bir kişinin layık olduğu- hak ettiği- ödül veya ceza.’

Haberin Devamı

Kelimenin kökü Arapçadır ve hkk kökünden gelir. Hak etmiş veya hak kazanan anlamındaki kelime müstahak şeklinde telaffuz edilir. Ancak burada "hak etmek" olumsuz anlamdadır. Müstahak genellikle olumsuzluk barındırır. Kötü bir şeyi yapan kişinin aldığı karşılık "müstahak" olarak nitelendirilir. Bir anlamda çalışıp didinen ve emeklerinin karşılığını iyi bir şekilde alan insan için hak ettiği bu iyi şeyler için "müstahak" kelimesi kullanılmaz. Bunun yerine olumlu ifadelere yer verilir. Başarılı olma anlamındaki "Muvaffak olmak" vb. ifadeler veya "mükâfat" gibi olumlu kelimeler böyle durumlar için daha doğrudur. Çünkü burada olumlu anlamda bir ödül söz konusudur.

MÜSTAHAK NE DEMEK TDK?

Dilimize başka dillerden gelip te Türkçeleşen kelimelerden biri de ‘Müstahak’ kelimesidir. TDK sözlüğünde bu kelimenin tanımı şu şekildedir: ‘Bir şeyi hak eden, bir şeyi hak kazanan’. Genellikle olumsuz cümlelerde kullanılır. Yani kötü bir işte ısrar edip cezasını bulan için kullanılan bir kelimedir. İyi bir iş sonucunda mükafat alan için ‘hak etti’ cümlesi de kullanılır.

Haberin Devamı

MÜSTAHAK SÖZLÜK ANLAMI

Sözlükte iki anlamda kullanılan ‘Müstahak’ kelimesi ‘bir kişinin bir iş yapması durumunda karşılaştığı ceza veya mükafat durumu’ olarak tanımlanmaktadır. Bir iş yaptıktan sonra cezasını çeken kişi bu cezayı hak ettiyse bu kelime kullanılmaktadır. Aksi halde bir iş veya durum karşısında haksız bir şekilde cezalandırıldığında ‘bu ona reva mıdır?’ kelimesi kullanılır. Reva görmek, müstahak görmek kelimesi ile zıttır.

Müstahak kelimesinin kullanımını daha iyi görebilmeniz için şu cümleleri örnek verebiliriz:

1- Yalan söyledi ve başına gelenler ona müstahaktı.

2- Sana müstahak olsun, akıllanırsın inşallah.

3- Alkollü araç kullandı ve kaza müstahak oldu.

4- Her zaman kızgınlıkla hareket ediyordu. Yediği dayak müstahak oldu.

5- İnsanları kandırıyordu ve sonunda hapse girmek müstahak oldu.

6- Haksız kişileri savunuyordu ve sonunda ona da ceza müstahak oldu.