Giriş
Belki de son yıllarda yaşanan ekonomik sıkıntılar arasında vatandaşın servetinin arttığı tek kriz içinden geçiyor olduğumuzu sanıyorum... Global krizin etkileri nedeniyle işleri bozulan, işlerinden olan ve sıkıntıya düşenlerin olduğunu biliyoruz...
Ancak, bu kez alt gelir gruplarından üst gelir gruplarına kadar onbinlerce hanede bir ‘servet artışı’ yaşandı. Vatandaşın bankada ya da ‘yastık altında’ tuttuğu altın ve dövizlerindeki hızlı yükseliş, bu ailelerde beklenenin üzerinde bir gelir artışına neden oldu.
[[HAFTAYA]]
Ulusal servete etki mi?
Dünya Bankası ve benzeri kuruluşlar, GSYİH (milli gelir) gibi yaygın hesapların yanı sıra aralıklarla ‘Ulusal Servet’ (National Wealth) araştırmaları da yapıyorlar. Bu raporlardaki hesaplara insan kaynağından madenlere, bitki örtüsünden tarihi varlıklara kadar onlarca değeri ilave ediyorlar.
Eğer elde edebiliyorlarsa ve hesabı mümkünse, vatandaşın cebindeki altın ile döviz gibi varlıkları da bu hesaplara katıyorlar. Ancak, bunun yüzde 100 mümkün olduğunu söylemek zor. Türkiye’de de bu tür hesaplar, Merkez Bankası ve BDDK’nın hesapları ile araştırma şirketlerinin ‘Sahiplik anketleri’ ile ortaya konulabiliyor.
Türkiye’de servet profili
Araştırma şirketi TNS’nin 2011 verilerine göre; Türkiye’de tasarruf yapabilenlerin oranı yüzde 20.7 düzeyinde... Bunların önemli bölümü, yüzde 63.9’u paralarını bankada, vadeli ya da vadesiz olarak tutuyorlar. Yastık altında TL olarak tasarruflarını tutanların oranı ise yüzde 21.8’i buluyor. Yüzde 18.5’inin altını var ve evinde tutuyor. Toplam yüzde 2.5’i de dövizlerini ev ya da bankada bulundurduklarını açıklıyorlar.
İşin parasal boyutu
TNS’nin bu bulgularının yanında bir de BDDK ile altın uzmanlarının tahminleri var. Örneğin, İstanbul Altın Borsası Başkanı Osman Saraç, yastık altındaki altın miktarının 300 milyar doları bulduğunu söylüyor. BDDK’ya göre ise bankada tutulan toplam mevduat 382 milyar TL düzeyine ulaştı. Bu, bireylerin varlıklarını ifade ediyor. Döviz mevduatı olarak bakıldığında ise kurum ve bireylerin döviz mevduatları tutarı 2011’in ilk 6 ayı sonunda 158 milyar TL’yi geçti.
Altın ve döviz bereketi
Altının son 5 yıldaki performansını yakından izliyoruz. Ekim 2008’de 700 dolardı. 2009 yılının sonuna doğru 1000 doları geçti. Salı günü ise 1900 doları yakalamıştı. Biraz gerilese de 2 bin dolar hesabı yapanların sayısı bir hayli fazla. Türk vatandaşının sevdiği dolar 1.3 TL’lerden 1.77’lere, euro 1.9 TL düzeyinden 2.5 TL’ye geldi. İsviçre Frangı 1 yılda 1 TL’den 2 TL’yi geçti. Böyle baktığımızda, ekonomik açıdan zarar görenler olsa bile, çeyrek, tam ve Cumhuriyet Altını gibi yatırım araçlarını tercih eden küçük yatırımcılardan büyüklere kadar binlerce yatırımcı bu kez ‘krizden’ kârlı çıktı. Türk vatandaşı geleneksel olarak altını severdi. Dövizi ise düştükçe toplayarak belli bir servet artışı sağladı ve bu kez kaybeden olmadı.
Bursa’nın turizm atağı
Bursa Valisi Şahabettin Harput, ilin ekonomik, özellikle de turizm potansiyelini harekete geçirmek için bir şirket ‘CEO’su gibi çalışıyor. Sürekli proje üretiyor, iş dünyasına liderlik ediyor. Ortak yapacağımız bir proje için dün Bursa’daydık. Bu vesileyle hem Vali Harput’un yeni projelerini dinledik hem de turizmdeki gelişmelerle ilgili bilgi aldık. Bursa, gördüğüm kadarıyla sessiz ve derinden turizmde yoluna devam ediyor. Son 1 yılda açılan 3 bin yataklı 5 yıldızlı otel kapasitesi de bunun göstergesi...
Sırada Kış Olimpiyatı var
Marriott, Hilton, Ibis ve Holiday Inn otelleri son 1 yılda açılmış. Baia ise yeni hizmet vermeye başlamış. Sırada Divan Oteli var. Ardından 3 ve 5 yıldızlı iki bloktan oluşan Sheraton Oteli var. Böylece 9 bin yatak kapasitesi yıl sonunda 12 bine ulaşacak. Bu, Bursa’nın geleceğine yönelik çok olumlu bir adım. Vali Harput’un termal projesinin yanı sıra yeni hedeflediği ‘Kış Olimpiyatı’ alma hayali de gerçekleşirse, önümüzdeki 10 yılda Bursa’nın çehresi değişebilir ve il hak ettiği yere ulaşabilir.
