Yapay zeka

“Yapay Zeka çalışkan ve güvenilir bir asistan olabilir. Ben böyle görerek kullanmaktan, faydalanmaktan yanayım. Son kararı kullanıcının verdiği, çok iyi bir asistan…” Bu sözler, İstanbul Bilgi Üniversitesi Medya Bölümü’nden Prof. Dr. Erkan Saka’ya ait. Prof. Saka ile teknolojinin geldiği bu son noktayı konuştuk. Yapay Zeka’nın artılarını, eksilerini… İşte Erkan Saka’nın altını çizdiği noktalar:

Yapay Zeka yıllardır deneniyordu, nihayet başarılı sonuçlar vermeye başladı.

İnsanlar bunun sadece sosyal medya verileriyle oluştuğunu düşünebilir ama öyle değil. Hazırlık çalışmalarında ‘doğal dil işleme alt çalışma alanı’ndan faydalanıldı.

Birincil planda, bizlerin kişisel verileri değil, insanlık mirası olan kitaplar, ansiklopediler okutuldu makineye.

Böylece ortaya ‘üretken yapay zeka’ çıktı. ChatGPT böyle mesela. Google Bard da öyle. Hatta internete bağlı olduğu için ChatGPT’ye oranla farklılıkları, avantajları var.

Her iletişim teknolojisi gibi yapay zeka teknolojisinin de oluşturduğu riskler var elbette. İstismar alanları var.

Mesela birçok öğrenci ödevlerini yapay zekaya yaptırıyor. Evet, bunu yapanlar var ama biz akademisyenler, hocalar da doğrudan yapay zekaya yaptırılan ödevleri fark edebiliyoruz artık.

ÇOK İYİ BİR ASISTAN

Ben bu konuya proaktif bakmaktan yanayım. Engelleyici, kısıtlayıcı olmakla bir yere varılmaz.

Böyle bir teknoloji çıkmış. Bu artık geri gitmez. Ne yaparsanız yapın engelleyemezsiniz bunu.

Öğrenciler ödevlerinde kullanıyorsa, siz hoca olarak verdiğiniz ödev türünü değiştirirsiniz.

Kullananlar için ise makine çok iyi, güvenilir bir asistan olabilir. Böyle görüp kullanmaktan, faydalanmaktan yanayım ben. Ondan geleni geldiği gibi kullanmak değil… Son kararı ve son şeklini kullanıcının yani mesela öğrencinin, gazetecinin, bilim insanının verdiği bir modele evrilecek bu iş. Zaten öyle de olmalı.

Yapay Zeka’dan temel bilgiyi alıp üstüne deneyiminizi, birikiminizi koyacaksınız.

SANSÜR DEĞİL DENETİM

Yakında referans vermeye de başlayacak Yapay Zeka. Nitelikli iş gücünü, uzmanlık alanını internete koymak, kaynak çeşitliliğini ve güvenilirliği artıracak.

Nereden besleniyor yapay zeka? Çoğunlukla batıdan. Mesela, Türkiye’den yerel bir yemek tarifini o kadar iyi yapamayabilir. Biz de o veriyi oraya sunacağız. Böylece gelişecek.

Yargıda binlerce sayfalık iddianameler var örneğin. Ya da tıp alanında uzun makaleler. ChatPDF diye bir yer var. PDF dosyasını oraya yüklüyorsunuz. Sonra onunla yazışıyorsunuz. Makine size mesela üç önemli unsuru veriyor. Sonra metnin içinden detayları soruyorsunuz. Bu aşamada neyi soracağınız önemli. Konuyu hiç bilmeyen de en azından bir özet alabiliyor. Ya da makaleleri yükleyip örneğin o metindeki beş ana argümanı listele diyorsunuz. Listeliyor.

Bu teknoloji kötüye de kullanılabilir elbette. Deep Fake mesela yapay zekaya dayanıyor. Çok gerçekçi videolar üretilebiliyor, ses taklitleri vs çok kolay yapılabiliyor. Bu noktada düzenlemeler gerekli. Ayrıca teyit örgütleri var. Gazetecilere de büyük görev düşüyor.

Devlet ya da özel kurumların da sansürlemeden ama Yapay Zeka’nın daha etik kullanımı için düzenlemeler yapması gerekiyor.