Murat Gülderen

18 Mart 2024, Pazartesi 07:00

Elektronik atık rekoru! Hane başı ortalama 42 kilo

Belki bir gün lazım olur diye biriktirilen elektronik atıklar (e-atık) evleri teknoloji çöplüğüne dönüştürdü. Hal böyle olunca hane başı e-atık miktarı 42 kilograma kadar çıkarak rekor kırdı. Hem sağlığı hem de çevreyi tehdit eden bu sorunun en büyük nedeni olarak ise yeni çıkan bir cihazı anında alma merakı yani bilinçsiz tüketim olarak gösteriliyor.

Dünyada her yıl 50 milyon ton, Türkiye’de ise 500 bin ton elektronik atık (e-atık) ortaya çıkıyor. Bunun global parasal büyüklüğü 62 milyar dolar. Bu atıkların büyük kısmını cep telefonları, bilgisayarlar, kulaklıklar, cihaz parçaları, TV, ömrünü tamamlamış powerbankler, modemler, bozuk harddiskler, klavyeler, fareler, kablolar, eski şarj aletleri ve eski fotoğraf makineleri oluşturuyor. Elektronik atık miktarının dünyada yıllık büyüme oranı ise yüzde 10.

TAMİRAT AZALDI

Türkiye’de hane başına düşen yıllık elektronik atık miktarı 42 kilogramken bu rakam Almanya ve Çin’de 24’er kilogram civarında. Aradaki önemli farkın nedeni en yeni çıkan cihazı anında alma merakı olarak gösteriliyor. Bu durum da onarım kültürünün gittikçe azaldığını, tüketim kültürünün hızla arttığını ortaya çıkarıyor. Düşünün: Son bir yılda kaç tane yeni elektronik cihaz satın aldınız? Eski telefonunuzu, bilgisayarınızı veya tabletinizi ne yaptınız? Büyük ihtimalle evde bir yerde tozlanmaya bırakıldı.

BİLİNÇ YETERSİZ

Ancak asıl sorun, Türkiye’de e-atıkların sadece yüzde 10’unun geri dönüştürülüyor olması. Uzmanlara göre bunun en büyük sebebi, vatandaşın e-atık konusunda yeterli bilince sahip olmaması. Vatandaş bir gün lazım olur diye biriktiriyor ama bu süre içerisinde bu atıklarda bulunan kimyasallar ve ağır metaller insan sağlığını etkileyebiliyor. Öte yandan geri dönüştürülmeyen elektronik atıklar sürdürülebilir çevrenin önünü ardına kadar tıkıyor.

TELEFONU SIFIRLAYIN

17 Mart 2024, Pazar 07:00

Atatürk Havalimanı teknoloji üssü oluyor

Tam 400 bin metrekare büyüklüğe sahip İstanbul Atatürk Havalimanı Terminali, dünyanın en büyük teknoloji ve girişimcilik merkezine dönüşüyor. ‘Terminal İstanbul Teknoloji ve Girişimcilik Merkezi’ adı verilen kampüs bünyesinde binlerce teknoloji girişimine hizmet edecek 210 bin metrekarelik dev bir teknopark, kuluçka merkezleri, Ar-Ge laboratuvarları, gençler için dene-yap atölyeleri, bilim merkezleri, yazılım okulları ve 10-13 yaş aralığındaki çocukların teknolojiyi deneyimleyerek öğreneceği ‘çocuk üniversitesi’ yer alacak.

HEDEF 100 TURCORN

Dün merkezin tanıtım töreninde konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, hedeflerinin 2030 yılına kadar İstanbul’u girişimcilikte dünyanın ilk 20 merkezinden biri haline getirmek olduğunu belirtti. Kacır, “Yine 2030’a kadar 100 Turcorn’un (değerlemesi 1 milyar doları aşan ve Türkiye’de faaliyet gösteren teknoloji girişimi) ve 100 bin teknoloji girişiminin bu ülkeden doğması ve dünyaya açılmasını hedefliyoruz. Bu doğrultuda Terminal İstanbul Teknoloji ve Girişimcilik Merkezi’ni hayata geçiriyoruz” dedi.

ÜCRETSİZ YAZILIM

Buranın küresel teknoloji şirketlerinin buluşma noktası olacağına da dikkat çeken Bakan Kacır, “7’den 77’ye herkesi bilimle buluşturacağız. Kuracağımız yeni nesil yazılım okuluyla 18 yaşından büyük gençlerimize yeni nesil yazılım eğitimlerini ücretsiz sunacağız. Millet bahçesi ile birlikte bu merkez, İstanbul’da yaşam alanı olarak bilim ve toplumun buluşma adresi olacak. Terminal yılda 1 milyondan fazla ziyaretçiye ev sahipliği yapacak” diye konuştu.

GİRİŞİMCİ REKORU

Son 22 yılda hep birlikte sıfırdan inşa edilen teknoloji girişimciliği ekosisteminin, gelecek adına umut kaynağı olduğunu vurgulayan Bakan Kacır, teknopark sayısını 2’den 101’e, teknoparklarda Ar-Ge ve inovasyon yapan girişimlerin sayısını 56’dan 10 binin üzerine çıkardıklarına vurgu yaptı. Kacır, “Daha önce uygulaması olmayan Ar-Ge ve tasarım merkezlerimizin sayısı 1600’ü aştı. TÜBİTAK Bigg programıyla 2 bin 293 teknoloji girişiminin kurulmasını sağladık” diye konuştu.

16 Mart 2024, Cumartesi 07:00

Ramazan erzaklarına dijital çözümler

Ramazan aylarında yapılan geleneksel erzak yardımları hızla dijitalleşmeye başladı. Bu yaklaşım, özellikle uzaktan çalışanlar için hem yardımın çabucak ulaşmasını sağlıyor hem de o anki ihtiyaca göre alışveriş yapılmasına imkan tanıyor. Bu destekler vergi mevzuatı çerçevesinde ‘sosyal yardım’ olarak kabul gördüğü için işverene yüzde 45’e varan vergi avantajı da sağlayabiliyor. Böylece işverenler yardım yaparken tasarruf da edebiliyor. İşte sisteme öncülük eden bazı platformlar:

PLUXEE TÜRKİYE

Bir diğer hızlı Ramazan desteği çözümü de Pluxee. Bu uygulama sayesinde çalışanlar kendilerine sağlanan bakiye ile 25 bini aşkın mağazadan ihtiyaçlarına yönelik alışveriş yapabiliyorlar. Pluxee Türkiye Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Sinem Hekimoğlu, “Çalışanlar Ramazan yardım bakiyesini ister gıda, ister giyim, isterse e-ticaret sitelerinde online ve fiziki şekilde harcayabiliyor” dedi.

MULTIGIFT

Bu kart ile çalışanlarınıza marketten giyime, ev ve yaşam ürünlerinden teknolojiye kadar 20 bini aşkın noktada diledikleri gibi alışveriş yapabilme imkanı tanıyabiliyorsunuz. Multinet Up Satış Genel Müdür Yardımcısı Didem Kuş, “MultiGift’e gelen talep son 2 yılda 3 kat arttı. Geçtiğimiz yıllarda büyük ölçekli şirketlere mahsus görülen birçok uygulama artık KOBİ’ler ve mikro şirketler arasında da oldukça yaygınlaştı” dedi.

13 Mart 2024, Çarşamba 07:00

E-ihracat yapacak KOBİ’ye 6 taktik

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) E-ticaret Meclisi Üyesi Cenk Ciğdemli, yurtdışına açılmak isteyen Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ) en çok zorlandığı aşamaları ve çözüm yollarını anlattı. E-ihracatın önündeki en büyük engelin ‘cesaret edememek’ olduğuna dikkat çeken Çiğdemli, kendilerinin Ticimax Kampüs bünyesinde ücretsiz e-ticaret eğitimi vererek, Türk şirketlerini dünyaya açmaya çalıştıklarına vurgu yaptı. Çiğdemli, yurtdışı atağı için şu 6 kritik noktaya dikkat çekti:

1-HEDEF PAZAR

Her ülkede tüketicilerin farklı beklentileri olduğu için, çok sayıda hedef pazar ile yola çıkan markalar odaklanma sorunu yaşar. Hedefinizdeki ülkeleri ve içindeki potansiyel müşterilerin eğilimlerini, beklentilerini bilmeniz başarının anahtarıdır. Bu nedenle odaklanabileceğiniz kadar ülkeyi hedefleyin. Doğru olan, başlangıç için en fazla 3-4 hedef ülke seçilmesidir. Böylece reklam bütçenizi etkili bir şekilde ülkeler arasında bölüştürebilirsiniz.

2-ÖDEME YÖNTEMLERİ

Paypal ödeme sistemi Türkiye’de kullanılmıyor. Ancak E-ihracat için ödeme entegrasyonu sunan bazı bankalarımız da var. Bu hizmetleri sunan bankalar ile çalışarak, sadece Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi (ETGB) evrağı ile kolayca e-ihracat yapmanız mümkün. Amazon, Trendyol ve e-PTT gibi global pazaryerleri üzerinden herhangi bir ödeme alma sorunu yaşamadan satış yapabilirsiniz.

3-YURTDIŞINDA ŞİRKET AÇMAK

Aynı ülkeye günde 300 ila 1000 adet arası gönderiminiz varsa orada şirket açıp, gönderimi de o ülkeden yapmak avantajlı olacaktır. Aksi halde her gün o kadar malı Türkiye’den kargolayarak kargo başına 20 ile 22 dolar ödemeniz gerekir. Hedef bölgenizdeki bir şehirde bir depo ile anlaşarak lojistik hizmeti alabilirsiniz. Yurtdışında şirket açmak üzerine uzmanlaşmış firmalar var.

11 Mart 2024, Pazartesi 07:00

Serbest çalışanlara özel 2024 iş trendleri

Girişimcilik ekosisteminin yaygınlaşmasıyla freelance (serbest) çalışanların sayısı da hızla artmaya başladı. Uzmanlığınıza göre oturduğunuz yerden dünyanın dört bir yanından iş alıp önemli gelir sağlayabileceğiniz bu sistemde yılın trendlerini inceledik.

Pandemi ile birlikte hızla artan serbest çalışan (freelance) sayısı halihazırda dünya genelinde 1.5 milyarı aştı. Türkiye’de ise bu rakamın 10 milyon civarında olduğu tahmin ediliyor. Bu yöndeki talebin artmasındaki en önemli nedenler, iş güvencesi endişesinin ortadan kalkması, girişimcilik kültürünün yaygınlaşması, işverenin bu yöndeki taleplerinin çoğalması, marka oluşturma hayali, küresel projelerde yer alma fırsatı ve daha iyi gelir öngörüleri olarak sıralanıyor.

EMEKLİLERE FIRSAT

Freelance çalışanların çoğu gençler olsa da bu iş yapış biçimi emekliler için de büyük fırsat oluşturuyor. Çünkü dijital dünyada hemen her alanda uzmanlığa göre binlerce işverenden talep bulunuyor. En iyi freelance platformlarının başında armut.com, bionluk.com, uzmankirala. com, projekurdu.com, sanalisci. com, icerikbulutu.com, Freelancer, LinkedIn, Toptal, Fiverr, Udemy, Upwork, peopleperhour.com ve guru.com geliyor. Bu platformları incelediğimizde bu yılın en çok talep gören iş trendleri de şu şekilde öne çıkıyor:

EL YAPIMI MODA

İç mimarlık: Özellikle çevre dostu iç mekan tasarımı konusunda yaratıcı fikirler.

Online psikolog: Özellikle pandemi ve sonrasında yaşanan deprem felaketleri nedeniyle psikolojik danışmanlık.

Mütercim

09 Mart 2024, Cumartesi 07:00

Kadın girişimciye dijital yol haritası

Dünya Emekçi Kadınlar Günü, dün tüm dünyada coşkuyla kutlandı. Hızla artan farkındalık ile heyecanı hiç sönmeyecek olan bu özel gün, kadınların toplumdaki eşsiz rolünün ve fırsat verildiğinde her işin üstesinden nasıl kolaylıkla gelebildiklerinin vurgulanması açısından kritik önem taşıyor. Türkiye, özellikle kendi işlerini kurup ekonomik özgürlüklerini ellerine almayı hedefleyen girişimci kadınlara büyük önem veriyor. Bu noktada hem devlet eliyle hem de özel sektör desteğiyle ciddi kaynaklar ayrılıyor. Verilen teşvik ve finansal desteklerle her yıl binlerce kişi, kadınlar sayesinde istihdama kavuşuyor.

MARKALAŞMA YOLCULUĞU

Ekonomik kalkınmanın hızlanması, daha eğitimli ve eşitlikçi bir toplumun yetişmesi açısından kadınların potansiyellerinin tam olarak ortaya çıkarılması gerekiyor. Bu bağlamda teknoloji dünyası da boş durmuyor. Örneğin kadın dayanışmasını ve emeğini öne çıkaracak, onlara finans ve marka yönetiminden pazarlama stratejilerine kadar pek çok alanda rehberlik edecek dijital platformlar hızla artıyor. Çorbada bizim de tuzumuz olsun dedik ve işe nereden başlayacaklarını düşünenler için faydalı birkaç platformu önünüze serdik.

GİRİSİMCİPARKİ.COM

Kadınları çalışma hayatında cesaretlendirecek diğer bir önemli platform da Girişimciparkı. Fikir aşamasında olan girişimlerin geliştirilebildiği, yeni iş modellerinin oluşturulduğu, mentorluk desteğinin ve sıfırdan ileri seviye girişimcilik eğitimlerinin verildiği bu platformda ayrıca, uygulamalı atölye çalışmaları da yapılıyor. Platform, geliştirilen ürünlerin yurtdışına açılması konusunda da yardımcı oluyor.

TİCARETİN KADINLARI

06 Mart 2024, Çarşamba 07:00

2 saatte iş bulan yerli yapay zeka

Tam 5 dilde mülakaat yapabilen, becerisine göre personel adayının alabileceği maksimum ücreti hesaplayan ve 2 saat içinde işverene en iyi adayları raporlayan yapay zekalı yerli İK platformu OneNewOne, kısa süre önce Türkiye’de hizmete girdikten sonra hemen Avrupa’ya da açıldı.

Girişimci Tunç Erman, ‘OneNewOne’ adlı yapay zeka tabanlı işe alım platformu geliştirdi. Türkçe, İngilizce, Macarca, Bulgarca ve Rumca olmak üzere 5 ayrı dilde yazılı ve sözlü akıllı mülakat yapabilen platform, kısa sürede 2 milyon dolarlık değerleme aldı. Aynı zamanda Türkiye’nin en büyük girişimcilik etkinliklerinden olan İTÜ Big Bang finaline kalarak yurtdışı programına seçilen platform, Türkiye dışında hemen Avrupa’ya da açıldı. Platform, 1.6 milyonluk CV havuzundan en doğru kişileri 2 saat içerisinde ilgili işverenlerle buluşturuyor.

BİNLERCE TELEFON GÖRÜŞMESİNE SON

Tunç Erman, yapay zeka devreye girmeden önce insan kaynakları çalışanlarının 100 kişiyi işe almak için ortalama 3 bin 500 telefon görüşmesi yaptığını belirterek, “Bu yöntemle işe alım sürecinin dünya ortalaması 42 gündü. Günümüzde ise aday havuzlarını kısa süre içinde entegre ediyoruz. Yapay zekanın işe yerleştirdiği bir elemanın en doğru kişi olma oranı yüzde 90. Klasik yöntemlerle yapılan işe alımlarda ise bu oranı tutturabilecek İK çalışanının çok sıkı bir eğitimden geçmesi gerekiyor” dedi.

AKILLI ÜCRET SKALASI VAR

Yapay zekanın mülakat sırasında teknik ve yetkinlik bazlı soruları kendisinin ürettiğine vurgu yapan Erman, şöyle devam etti: “Eğer aday, sorulara farklı bir bakış açısıyla yaklaşmak isterse, yapay zeka kendisini nazikçe uyararak konuya odaklanmasını sağlıyor. Adayın verdiği cevaplara göre yeni sorular belirliyor. Platform ayrıca ‘Akıllı Ücret Modülü’ ile iş teklifi gerçekleştirebiliyor. Bunu yaparken, adayın daha önce yaşanmışlıklarını, başarılarını, becerilerini dikkate alıyor ve benzer pozisyonlardaki endüstri standartlarına göre bir ücret skalası önerebiliyor.”

KENDİNİ SÜREKLİ YENİLEYEBİLİYOR

Aday veri tabanı, sürekli kendini geliştiren algoritmalar ve akıllı mülakat sistemiyle İK sektörüne yeni bir boyut kazandırdıklarını anlatan Tunç Erman, dünyanın önde gelen pek çok markalarıyla çalışıyoruz. Dünyaya açılma hedefimizde ilk adım olarak İngiltere’nin başkenti Londra’da bir şirket kurduk. Şu anda Macaristan ile yoğun çalışıyoruz. Kısa süre önce Yunanistan ve Bulgaristan pazarlarına girdik. Çok yakın bir zamanda Almanya’da olacağız” diye konuştu.

02 Mart 2024, Cumartesi 07:00

Sosyal medyadaki 6 tehlikeli hareket

Kısa bir süre önce Barcelona’daki Mobil Dünya Kongresi’ne katılmış, burada tanıtılan şeffaf ekranlı dizüstü bilgisayarlardan dev bataryalı ve yuvarlanabilir telefonlara, gözle kontrol edilen araç sistemlerinden her soruya yanıt veren insansı robotlara kadar pek çok yeniliği sayfalarımıza taşımıştık. Fuarda bu renkli şovlarla birlikte aynı zamanda veri güvenliğine ilişkin yeni nesil çözümler ve buna ilişkin workshop’lar da büyük etki yarattı.

Ancak burada kritik olan, siber güvenlik ağlarınız ne kadar güçlü olursa olsun, özellikle Instagram, Facebook, LinkedIn ve TikTok gibi sosyal medya ağlarından kişisel verilerinizi paylaştığınızda bu güvenlik önlemelerinin pek bir öneminin kalmadığıdır. Özellikle hackerlar’ın da yapay zekayı sosyal mühendislik ve şifre kırmak için kullandığını düşünürsek çok dikkatli olmamız gerekiyor. Bunun için yapılmaması gereken 6 kritik hatayı önünüze serdik.

SAHTE PROFİLLE İLETİŞİM:

Hackerlar, gerçekçi görünen yapay zeka destekli sahte profiller oluşturuyorlar. Bu profiller, size dost gibi görünüp zararlı yazılım içeren bağlantılara tıklamaya veya ekleri indirmeye ikna etmeye çalışıyor. Sahte profillerin ‘Hakkımda’ bölümü genellikle boş olur. Ancak kişi tanıdığınız kişi olsa da bu bilgiyi doğrulatmadan tıklama yapmayın.

DEEPFAKE’E KANMAK:

Deepfake, gerçekçi görünen sahte görüntüler ve videolar oluşturmak için kullanılan bir teknolojidir. Sesi de taklit edebilir. Yani sahtekarlar, gerçek bir kişinin sesini taklit ederek sizi kandırmaya çalışabilir. O nedenle videodaki kişinin sesini ve beden dilini dikkatlice inceleyin. Videonun gerçek olup olmadığını muhakkak kontrol edin.