Anlatması uzun

Bir mahkeme bir dairenin aile konutu olarak tapuya şerhine karar vermiş. Bu ne demek? K.L.

Aile konutunun ne demek olduğunu anlatmak zor. Çünkü kelime olarak pek bir mana ifade etmiyor. Sanki sadece ailelerin oturacağı bir konut gibi algılanıyor, yani bekarlar oturamaz gibi. Elbette asıl anlamı bu değil. Bu ibare Medeni Kanuna yeni girdi. Mesela Medeni Kanun’un 194’üncü maddesi “Eşlerden biri diğer eşin açık rızası bulunmadıkça aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki haklarını sınırlayamaz” diyor. Maddenin birinci cümlesi bu. Bunun ne demek olduğu ancak üçüncü cümlede anlaşılıyor. Üçüncü cümle şöyle: Aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini isteyebilir. Bu cümlelerden anlaşılan şu ki oturulan mesken, eşlerden birinin ise veya eşlerden biri tarafından kiralanmışsa diğer eş bir ikametgah belgesi alarak tapuya gidip “aile konutu” şerhi vermesi yani bu evin aile konutu olduğunu yazdırması mümkün. Bu halde de dairenin sahibi olan eş, diğerinin izni olmadan bu daireyi satamayacak, şayet kiracı ise kira sözleşmesini feshedemeyecek. Bu işlem birden fazla daire sahibi eş için nasıl uygulanacak? Bu ancak birlikte ikametgah olarak seçilip oturulan ev için uygulanacak, diğer daireler için uygulanamayacak. Şimdi bunlar uzun uzun yorumlarla çıkıyor, yani bir bilmece gibi çözüyoruz. Buradan “aile konutu” diye tapuya şerh verilecek yeni bir kavramla karşı karşıya kalıp onu çözmeye çalışırken karşımıza bir başka madde çıkıyor. Aynı kanunun 279’uncu maddesi “Aile konutu ve ev eşyası” başlığını taşıyor ve maddede diyor ki “Eşlerin birlikte yaşadıkları konut veya ev eşyası…” Burada da birlikte yaşanan yer sanki kendiliğinden aile konutu sıfatını kazanırmış gibi söz ediliyor. Neticeten bir bilmece gibi yapılmış yasa metninin özünden çıkan sonuç aile konutu şerhi tapuya verilir. Bu şerh verilince diğer eşin tasarruf hakları kısıtlanır. İşte bilmecenin özü bu.